معرفی و نقد سریال قاتلین

سریال مصری «حشاشین» (The Assassins) که این روزها خیلی سر و صدا کرده، با نام «قاتلین» بین ما فارسی زبان ها شناخته می شه و درباره فرقه اسماعیلیه و حسن صباح، از شخصیت های مهم تاریخ ایرانه. این سریال با روایتی جذاب اما بحث برانگیز، حسابی ذهن مخاطب رو درگیر می کنه و البته باید حواسمون باشه که با سریال جنایی «Those Who Kill 2014» اشتباهش نگیریم، چون کلاً یه دنیای دیگه ست.

خب، بیاین راست و حسینی بریم سراغ این سریال پرحاشیه و ببینیم چی تو چنته داره. قراره اینجا یه نگاه مفصل و همه جانبه به این مجموعه داشته باشیم؛ از کیفیت هنری و داستان گویی اش گرفته تا دعواهای تاریخی و پیام های سیاسی که بعضی ها ازش برداشت کردن.

قاتلین؛ سریالی که تاریخ و هنر رو به چالش کشید

«حشاشین» یا همون «قاتلین» که از شبکه مصر پخش شد، خیلی زود تونست اسم و رسمی برای خودش پیدا کنه و توجهات زیادی رو به خودش جلب کنه. این سریال رو میشه یه تولید پرهزینه و جاه طلبانه دونست که دست گذاشته رو یه دوره تاریخی حساس و پر از رمز و راز. وقتی حرف از سریال قاتلین می زنیم، ناخودآگاه یاد قلعه الموت، حسن صباح و فرقه اسماعیلیه می افتیم؛ موضوعاتی که هم برای تاریخ ایران مهمه و هم برای جهان اسلام. طبیعیه که وقتی یه اثر هنری سراغ چنین موضوعاتی می ره، حساسیت ها هم بالا می ره و بحث و جدل هم زیاد میشه.

اینجا می خوایم یه جوری سریال حشاشین رو بررسی کنیم که هم به جنبه های هنری و جذابیت های بصریش بپردازیم، هم دست بذاریم رو نقاط قوت و ضعف تاریخی و فرهنگی اون. بالاخره دیدن یه سریال تاریخی فقط سرگرمی نیست، گاهی اوقات می تونه فرصتی باشه برای فکر کردن به گذشته و فهمیدن اینکه چطور روایت های مختلف شکل می گیرن.

معرفی جامع سریال حشاشین: از داستان تا سازندگان

اگه بخوایم خیلی خلاصه داستان سریال The Assassins رو براتون تعریف کنیم، باید بگیم که این مجموعه برمی گرده به قرن یازدهم میلادی، یعنی زمان اوج قدرت سلجوقیان و ظهور فرقه اسماعیلیه نزاری به رهبری حسن صباح. سریال از کودکی حسن صباح شروع میشه، جایی که اون با دو دوست صمیمی اش، یعنی نظام الملک (وزیر قدرتمند سلجوقی) و عمر خیام (ریاضی دان و شاعر معروف)، پیمانی می بنده. البته که تاریخ دان ها صحت این پیمان رو زیر سؤال بردن، ولی خب داستان سریال روی همین محور جلو میره.

حسن صباح تو سریال، یه شخصیت کاریزماتیک و جاه طلبه که با سخنرانی ها و ایده های انقلابی اش، خیل عظیمی از مردم رو جذب خودش می کنه. اون قلعه الموت رو تصرف می کنه و اونجا رو تبدیل به پایگاه اصلی خودش و یارانش می کنه. داستان سریال پر از توطئه، جنگ، عشق و خیانته و نشون میده که چطور این فرقه تونست برای مدت ها، قدرت های بزرگ منطقه رو به چالش بکشه و با ترورهای هدفمند، وحشت رو به دل حاکمان بندازه.

اطلاعات تولید و فنی سریال قاتلین

سریال «حشاشین» محصول کشور مصر هست و اولین بار ماه رمضان ۱۴۰۳ شمسی (۲۰۲۴ میلادی) از تلویزیون این کشور پخش شد. این سریال سی قسمتی، ژانری اکشن، ماجراجویی و تاریخی-بیوگرافیک داره. کارگردانی این کار رو «پیتر میمی» برعهده داشته که قبلاً هم کارهای موفقی در سینما و تلویزیون مصر داشته. فیلمنامه رو هم «عبدالرحیم کمال» نوشته که ایشون هم در زمینه نویسندگی سابقه زیادی دارن. بودجه ای که برای این سریال در نظر گرفته شده بود، خیلی زیاد بود و همین باعث شد که «قاتلین» تبدیل به یکی از پرهزینه ترین سریال های عربی بشه و این تولید بزرگ حسابی تو چشم بیاد.

بازیگران و شخصیت های اصلی سریال

یکی از نقاط قوت سریال حشاشین، انتخاب بازیگرانشه. «کریم عبدالعزیز» که نقش حسن صباح رو بازی می کنه، واقعاً تو این نقش درخشیده. بازی ایشون پر از جزئیاته و تونسته شخصیت پیچیده حسن صباح رو به خوبی به تصویر بکشه. «فتحی عبدالوهاب» هم نقش عمر خیام رو داره که با بازی درخشانش، حس و حال یه فیلسوف و شاعر رو عالی منتقل می کنه. «احمد عبدالعزیز» هم در نقش نظام الملک ظاهر شده و این سه بازیگر اصلی، بار اصلی داستان رو به دوش می کشن. البته بازیگران فرعی هم کارشون رو خوب انجام دادن و تونستن به جذابیت سریال اضافه کنن.

تحلیل هنری و کیفی سریال: نگاهی به پشت صحنه

حالا بیاین یه کم عمیق تر به جنبه های هنری و ساختار سریال حشاشین نگاه کنیم و ببینیم تیم سازنده چقدر تو کارشون موفق بودن.

کارگردانی و فضاسازی

پیتر میمی، کارگردان سریال، تونسته فضای قرون وسطی رو به خوبی بازسازی کنه. طراحی صحنه و لباس واقعاً چشم نوازه و شما رو میبره به همون دوره. سکانس های اکشن با هیجان خوبی کارگردانی شدن و درام هم به اندازه کافی تو سریال وجود داره. ریتم سریال هم معمولاً خوبه و مخاطب رو خسته نمی کنه، مگر تو بعضی قسمت ها که شاید یه کم طولانی به نظر برسن. پیتر میمی تو این سریال حسابی سعی کرده یه اتمسفر تاریخی و بصری جذاب بسازه که تا حد زیادی هم موفق شده.

فیلمنامه و شخصیت پردازی

فیلمنامه سریال حشاشین از یه طرف قویه و داستان رو خوب جلو میبره، اما از طرف دیگه، تو شخصیت پردازی بعضی کاراکترها، مخصوصاً حسن صباح، ممکنه یه جاهایی اغراق شده به نظر برسه. دیالوگ ها هم بعضی جاها عمق خوبی دارن و بعضی جاها هم ممکنه کمی سطحی باشن. قوس شخصیتی حسن صباح تو سریال یه جورایی از یه معلم و عالم به یه رهبر مذهبی-سیاسی و بعد هم به یه دیکتاتور می رسه که هم با تاریخ رسمی متفاوته و هم بحث برانگیزه. اما در کل، فیلمنامه تونسته مخاطب رو جذب کنه و تا پایان همراه داستان نگه داره.

بازیگری در سریال حشاشین

همونطور که گفتم، کریم عبدالعزیز تو نقش حسن صباح واقعاً عالیه. اون تونسته پیچیدگی ها و لایه های مختلف این شخصیت رو به خوبی نشون بده؛ از جاه طلبی هاش گرفته تا لحظات ضعفش. بازیگران دیگه هم، مثل فتحی عبدالوهاب در نقش عمر خیام و احمد عبدالعزیز در نقش نظام الملک، عملکرد قابل قبولی دارن و باورپذیری نقش ها رو بالا بردن. میشه گفت یکی از دلایل اصلی موفقیت سریال، همین بازی های خوبه که مخاطب رو با شخصیت ها همراه می کنه.

کیفیت فنی و جلوه های بصری

از نظر فنی، سریال حشاشین واقعاً حرف برای گفتن داره. فیلمبرداری (سینماتوگرافی) خیلی حرفه ایه و قاب ها زیبا و چشم نواز هستن. تدوین هم خوبه و به ریتم سریال کمک می کنه. جلوه های ویژه (VFX) هم تو سکانس های نبرد و فضاسازی قلعه الموت، قابل قبوله، البته نه در حد استانداردهای هالیوودی، اما برای یه سریال عربی عالیه. موسیقی متن هم خوب انتخاب شده و به فضای تاریخی و دراماتیک سریال کمک می کنه.

امتیازات و بازخوردهای عمومی

این سریال تونسته تو سایت های بین المللی مثل IMDB، امتیاز خوبی بگیره (در حال حاضر حدود ۷.۸ از ۱۰). این امتیاز نشون میده که مخاطبان زیادی، چه تو جهان عرب و چه خارج از اون، از دیدن سریال حشاشین لذت بردن. البته بازخوردها هم متفاوت بوده؛ عده ای از جذابیت داستان و کیفیت تولید تعریف کردن و عده ای هم به تحریفات تاریخی و پیام های ایدئولوژیک سریال انتقاد داشتن. اما در کل، میشه گفت که سریال تونسته موفقیت خوبی کسب کنه و بحث های زیادی رو به راه بندازه.

«سریال حشاشین با همه حرف و حدیث های تاریخی و فرهنگی که داره، تونسته از نظر هنری و تولیدی خودش رو به عنوان یه اثر شاخص مطرح کنه و نشون بده که صنعت سریال سازی در جهان عرب هم حرف های زیادی برای گفتن داره.»

نقد تاریخی و ایدئولوژیک: جدال روایت ها

خب، تا اینجا درباره جنبه های هنری و جذابیت های سریال قاتلین حرف زدیم. حالا وقتشه که بریم سراغ بخش داغ و بحث برانگیز ماجرا: نقد تاریخی و ایدئولوژیک. اینجاست که حسابی حرف و حدیث زیاده و خیلی ها معتقدن سریال پا رو از گلیم واقعیت تاریخی فراتر گذاشته.

تاریخچه فرقه حشاشین و حسن صباح (روایت تاریخی مستند)

قبل از اینکه به نقدها بپردازیم، لازمه یه توضیح کوتاه درباره واقعیت تاریخی بدیم. «حسن صباح» بنیانگذار فرقه اسماعیلیه نزاری بود، نه اون چیزی که تو سریال می بینیم. اون یه عالم، ریاضی دان و فیلسوف برجسته بود که برای خودش یه سیستم اعتقادی قوی داشت. چیزی که تو ذهن خیلی از مردم دنیا از «حشاشین» یا همون «Assassins» شکل گرفته، بیشتر برمی گرده به داستان های مارکوپولو و صلیبیون که بهشون می گفتن افرادی که با حشیش مریدانشون رو گول می زدن و به بهشت مصنوعی می فرستادن تا آدم کشی کنن. در واقعیت، منابع تاریخی معتبر، مثل «برنارد لوئیس»، اشاره می کنن که حسن صباح زندگی زاهدانه ای داشته و اصلاً اهل این کارها نبوده. واژه «حشاشین» هم در اصل یه دشنام بوده که مخالفان به پیروانش می دادن و معنای «مردم پست و بی اخلاق» رو می داده، نه «قاتلانی که حشیش می زنند».

حسن صباح در قلعه الموت بیش از سی سال رو به مطالعه و نوشتن گذروند و به رعایت شریعت خیلی حساس بود. حتی روایت شده که دو پسرش رو به جرم تخلف از اصول دین مجازات کرده که این نشون دهنده جدیت اون در پایبندی به عقایدش بوده. پس این تصویری که سریال حشاشین از یه رهبر فریبکار و توهم زا نشون میده، با واقعیت تاریخی فاصله زیادی داره.

بررسی تحریفات تاریخی کلیدی در سریال

همونطور که اشاره شد، نقد سریال حشاشین بیشتر به خاطر تحریفات تاریخی اونه:

1. مفهوم حشیش و بهشت مصنوعی: سریال به وضوح نشون میده که حسن صباح با استفاده از حشیش و ایجاد یه باغ پر از دختران زیبا، یه بهشت مصنوعی برای پیروانش می سازه تا اون ها رو به ترور تشویق کنه. این ادعا در منابع تاریخی معتبر رد شده و به عنوان یه افسانه شناخته میشه که برای بدنام کردن این فرقه ساخته شده بود.
2. تصویر حسن صباح: تو سریال، حسن صباح یه شخصیت قدرت طلب، فریبکار و متوهمه که از هر ابزاری برای رسیدن به اهدافش استفاده می کنه. این تصویر با روایت های تاریخی که اونو یه عالم، ریاضی دان و فردی با تقوا معرفی می کنن، کاملاً در تضاده.
3. نادرستی های معماری و جغرافیایی: این یکی حسابی صدای مخاطبان رو درآورد! تو سریال معماری مساجد اصفهان و قاهره رو نشون میدن که مربوط به قرن های بعدی (مثلاً معماری مغول هند) هستن و به هیچ وجه با معماری قرن یازدهم سلجوقی و فاطمی همخوانی ندارن. انگار سازنده ها خیلی برای جزئیات تاریخی زحمت نکشیدن.
4. زبان و گویش: یکی دیگه از جنجال ها، انتخاب لهجه عامیانه مصری برای شخصیت های سریال بود. خیلی ها معتقد بودن که چون داستان در ایران و جهان عرب قرن یازدهم می گذره، باید از زبان فارسی یا حداقل عربی فصیح استفاده می شد. البته کارگردان و نویسنده سریال گفتن که هدفشون یه درام تاریخی بوده، نه مستند، و برای جذب مخاطبان گسترده تر عرب زبان، این انتخاب رو کردن. اما خب، این توجیه برای خیلی ها قانع کننده نبود.

ابعاد ایدئولوژیک و پیامدهای فرهنگی-سیاسی

یکی از بزرگترین انتقادها به سریال حشاشین، ابعاد ایدئولوژیک اونه که بعضی منتقدان معتقدن هدفش، تخریب چهره اسلام و تشیع هست.

• اسلام هراسی و تروریسم: خیلی ها میگن این سریال، فرقه حشاشین رو طوری نشون میده که انگار پدربزرگ گروه های تروریستی مدرن مثل داعش هستن و ترور رو به ذات اسلام گره میزنه. این پیام میتونه در بستر جهانی امروز، باعث تشدید اسلام هراسی بشه.
• تحریف و تمسخر مهدویت و تشیع: سریال از مفاهیمی مثل «امام غایب» و «مهدویت» استفاده می کنه و اون ها رو به ابزاری برای فریب و کسب قدرت توسط حسن صباح تبدیل می کنه. این موضوع برای شیعیان، به خصوص شیعیان دوازده امامی، خیلی حساسیت برانگیزه و به عنوان تخریب آگاهانه علیه عقایدشون برداشت میشه. انگار سریال حشاشین، سعی داره حسن صباح رو نماینده شیعیان معرفی کنه که برای قدرت دست به هر کاری میزنه و این باعث طعنه به ولی فقیه شیعیان و اعتقاداتشون میشه.
• مقایسه با آثار مشابه غربی: این اولین بار نیست که فرقه حشاشین با چنین روایت هایی به تصویر کشیده میشه. بازی هایی مثل Assassin’s Creed و حتی فیلم هایی مثل John Wick، همگی به نحوی از مفهوم فرقه های قاتل و گاهی با ریشه های مذهبی-مخفی، الهام گرفتن و سریال حشاشین هم انگار تو همین خط و ربط قرار میگیره.
• واکنش های داخلی و خارجی: در ایران، این سریال با واکنش های تند منتقدان و حتی توقف پخش در برخی پلتفرم ها روبرو شد. در مصر هم گروه اخوان المسلمین به سریال انتقاد کردن و معتقد بودن که هدفش نقد اسلام سیاسی و به چالش کشیدن اون هاست.

به طور خلاصه، میشه گفت سریال حشاشین با اینکه از نظر تولیدی و هنری کار قوی محسوب میشه، اما از نظر تاریخی و ایدئولوژیک، حسابی جنجال برانگیزه و روایت های خودش رو به چالش کشیده.

نقد تاریخی عمیق تر: داستان واقعی حشاشین و حسن صباح

همانطور که دیدیم، سریال قاتلین (حشاشین) با واقعیت های تاریخی فاصله زیادی داره. برای اینکه درک بهتری از این موضوع پیدا کنیم، لازمه کمی بیشتر در مورد حقیقت ماجرا حرف بزنیم.

حسن صباح: رهبر، عالم، و ریاضی دان

«حسن صباح» (نام کامل: حسن بن علی بن محمد بن جعفر حسینی صباح) شخصیتی بسیار پیچیده تر و باهوش تر از آن چیزی بود که در سریال به تصویر کشیده شد. او در شهر قم به دنیا آمد و سپس به ری رفت و تحصیلات عمیقی در زمینه های مختلف از جمله فلسفه، نجوم، ریاضیات و علوم دینی داشت. او از همان جوانی هوش و ذکاوت فوق العاده ای از خود نشان داد.

صباح در ابتدا به مذهب شیعه دوازده امامی اعتقاد داشت، اما بعدها تحت تأثیر «امیرا ضراب» قرار گرفت و به مذهب اسماعیلیه گروید. او برای تحصیلات بیشتر و کسب تجربه به مصر (مرکز خلافت فاطمی که اسماعیلی بودند) سفر کرد و پس از سال ها فعالیت، به ایران بازگشت و به تبلیغ مذهب اسماعیلیه پرداخت.

او در سال ۱۰۹۰ میلادی، قلعه استراتژیک الموت در کوه های البرز رو تصرف کرد و اونجا رو به پایگاه و مرکز حکومتش تبدیل کرد. حسن صباح برای مدت ۳۴ سال، تا پایان عمرش، از قلعه الموت خارج نشد و تمام وقتش رو به سازماندهی دولت، مطالعه و نوشتن اختصاص داد. او فردی بسیار منظم، سخت گیر و زاهد بود. برخلاف تصویر سریال، هیچ منبع معتبری از استعمال حشیش توسط او یا مریدانش برای فریب و ایجاد بهشت مصنوعی حرف نزده. این روایت ها بیشتر به داستان های ساختگی مارکوپولو برمی گرده که سال ها بعد از حسن صباح، از شرق بازدید کرده و شنیده هایش رو نوشته بود.

حسن صباح به شدت به رعایت شریعت پایبند بود و حتی در مورد فرزندان خودش هم از اجرای قوانین دینی چشم پوشی نمی کرد. او دو پسر داشت که هر دو رو به خاطر تخلفاتی که انجام داده بودن (یکی به جرم نوشیدن شراب و دیگری به خاطر اتهام به دست داشتن در یک قتل که بعداً بی گناهی اش ثابت شد) مجازات کرد که این نشون دهنده اراده آهنین او در اجرای اصول خودش بود.

می بینیم که حسن صباح تاریخی، با حسن صباح سریال قاتلین زمین تا آسمون فرق داره. او یک رهبر مذهبی-سیاسی، یک متفکر و یک استراتژیست بزرگ بود که تونست با تکیه بر سازماندهی قوی و اعتقادات محکم، یه دولت مستقل رو در دل کوه ها ایجاد کنه و قدرت های بزرگ زمان رو به چالش بکشه.

واژه حشاشین؛ ریشه ای اشتباه و تعمدی؟

بحث روی واژه حشاشین هم خیلی مهمه. این کلمه در واقع یک دشنام و اصطلاحی تحقیرآمیز بود که مخالفان برای بدنام کردن پیروان حسن صباح استفاده می کردن. در زبان عربی، به معنای استفاده کنندگان از حشیش بود، اما شواهد تاریخی نشون میده که این برچسب، صرفاً برای تخریب چهره اسماعیلیان زده شده بود و هیچ پایه و اساسی نداشت. صلیبیونی که با نزاری ها در سوریه مواجه شده بودن، این کلمه رو شنیدن و به اشتباه یا شاید عمد، اون رو به Assassin (قاتل) در زبان های اروپایی تبدیل کردن. اینجاست که می بینیم سریال حشاشین با تکیه بر همین روایت های غلط و افسانه ای، داستان خودش رو پیش می بره و به این تحریف تاریخی دامن میزنه.

نقش عمر خیام و نظام الملک در تاریخ و سریال

در سریال قاتلین، عمر خیام و نظام الملک نقش های پررنگی دارن و با حسن صباح از بچگی دوست بودن. این «پیمان سه یار» یا «پیمان سه گانه» داستانیه که در ادبیات و فولکلور فارسی مطرح شده، اما از نظر تاریخی، مدرک معتبری برای اثباتش وجود نداره. نظام الملک چندین سال از حسن صباح و عمر خیام بزرگتر بود و عمر خیام هم بیشتر یه متفکر و دانشمند بود تا یه سیاستمدار فعال. در سریال، عمر خیام شخصیتی بینابین داره که بین دوستی با حسن صباح و درستی، گیر افتاده. نظام الملک هم به عنوان دشمن اصلی حسن صباح به تصویر کشیده میشه که تا حدی با نقش تاریخی اون در سرکوب اسماعیلیه مطابقت داره، اما جزئیات روابطشون با حسن صباح در سریال، بیشتر جنبه دراماتیک داره تا تاریخی.

توی سریال، رابطه پیچیده این سه نفر، یکی از محورهای اصلی داستانه که اگه از جنبه تاریخی صرف نظر کنیم، از نظر داستانی خیلی جذابه و کشمکش های قشنگی ایجاد می کنه.

تحریفات در مفهوم مهدویت و تشیع

منتقدان جدی سریال حشاشین، مخصوصاً از دیدگاه شیعی، به شدت به این مسئله اعتراض دارن که سریال، مفهوم مهدویت و امام زمان رو به تمسخر گرفته و اون رو ابزاری برای فریب مردم نشون داده. در سریال، حسن صباح ادعا می کنه که «امام غایب» هست و روح امام نزار (که در واقع به قتل رسیده) با او عجین شده. این کار، ارتباطی مستقیم با عقاید شیعه دوازده امامی در مورد غیبت امام زمان (عج) پیدا می کنه و از طرف بسیاری، تحریف و تخریب این عقیده مقدس محسوب میشه.

سریال با نشون دادن حسن صباح به عنوان یه شخصیت فریبکار که با سوءاستفاده از احساسات مذهبی مردم به قدرت میرسه، به طور غیرمستقیم، چهره ای منفی از رهبران دینی و مفهوم «امام» یا «ولی» نشون میده. این رویکرد می تونه پیامدهای فرهنگی و سیاسی منفی زیادی داشته باشه، خصوصاً در کشورهای اسلامی.

مصر و اسلام هراسی در یک کشور اسلامی

یکی از نکات عجیب در مورد سریال قاتلین، اینه که با اینکه در یک کشور اسلامی (مصر) ساخته شده، اما از دید برخی منتقدان، به اسلام هراسی دامن میزنه. نشون دادن فرقه ای به عنوان «پدربزرگ گروه های تروریستی» و ربط دادن تروریسم به اسلام، دقیقاً همون چیزیه که پروپاگاندای ضداسلامی در غرب دنبال می کنه. این مسئله باعث شده اخوان المسلمین مصر و برخی علمای دینی به شدت به سریال اعتراض کنن و اون رو محکوم کنن.

برخی معتقدن که این سریال هدف سیاسی داره و به دنبال نقد و تخریب جنبش های اسلامی و سیاست های اسلام گرایانه در منطقه هست، به خصوص با توجه به اتفاقات اخیر در جهان عرب و مواضع دولت مصر. این مسئله، نقد سریال حشاشین رو از یه نقد هنری صرف، به یه بحث عمیق تر فرهنگی و سیاسی تبدیل می کنه.

نقد رسانه ای: فرصت های از دست رفته و نیاز به تحلیل عمیق تر

وقتی درباره سریال حشاشین حرف می زنیم، بد نیست به این هم فکر کنیم که ما به عنوان مخاطب و منتقد فارسی زبان، چقدر آمادگی مواجهه با چنین آثاری رو داریم. معمولاً آثار فرهنگی وارداتی، اگه شهرت جهانی پیدا نکنن یا به قول معروف ترند نشن، خیلی مورد توجه قرار نمی گیرن.

مثلاً، مجموعه بازی های Assassin’s Creed سال هاست که مفهوم «اساسین» و «قلعه الموت» رو تو ذهن میلیون ها نفر جا انداخته، اما تا قبل از سریال قاتلین، کمتر شاهد یه نقد جامع و دقیق از این بازی ها تو فضای فارسی زبان بودیم که ریشه های تاریخی و تحریفاتشون رو بررسی کنه. حتی جدیدترین نسخه این بازی ها، Assassin’s Creed Mirage که دوباره به فضای بغداد و قلعه الموت برگشته، اونقدر که باید، مورد تحلیل و بررسی قرار نگرفته. این نشون میده که یه خلأ جدی تو زمینه نقد رسانه ای و فرهنگی تو کشور ما وجود داره.

بچه ها و نوجوون های ما، بی دغدغه و بدون فیلتر، مصرف کننده این آثار هستن. چه بازی های ویدیویی، چه سریال ها و فیلم ها، همه و همه بدون تحلیل کافی وارد فرهنگ ما میشن و پیام های خودشون رو منتقل می کنن. اینجا دیگه بحث فقط سرگرمی نیست، بحث شکل گیری ذهنیت و حتی هویت نسل های آینده ست. اینکه یه بچه، حسن صباح رو با تصویری که سریال حشاشین نشون میده بشناسه، با حقیقت تاریخی فاصله زیادی داره.

اینجاست که اهمیت افرادی مثل مرحوم «استاد محمدحسین فرج نژاد» مشخص میشه که با تخصص و شهامت، به نقد و تحلیل این آثار می پرداختن. نیاز به اینه که محققان و منتقدان ما، خیلی سریع و دقیق، آثار جدید رو بررسی کنن و بگن که این محصولات فرهنگی، برای جامعه ما مناسب هستن یا نه، و چه پیام هایی رو با خودشون دارن. جلوی تهاجم فرهنگی رو گرفتن، فقط فیلتر کردن نیست؛ آگاهی بخشی و تحلیل عمیق، کار مهم تر و اثربخش تریه.

اگه نهادهای نظارتی هم تو این زمینه فعالیت بیشتری داشته باشن و به جای برخورد انفعالی، رویکرد فعال تری رو پیش بگیرن، خیلی از این مشکلات حل میشه. اینکه چطور این همه سایت و کانال، آثار خارجی رو بدون سانسور و با زیرنویس های رایگان در اختیار مخاطب ایرانی میذارن، واقعاً جای تأمل داره و سوالاتی رو پیش میاره که باید بهشون پاسخ داده بشه.

نتیجه گیری: توازن میان سرگرمی و حقیقت تاریخی

در آخر، میشه گفت سریال قاتلین یا همون «حشاشین»، یه شمشیر دولبه ست. از یه طرف، یه اثر سینمایی باکیفیت و خوش ساخته که تونسته مخاطب رو جذب کنه و یه داستان جذاب رو روایت کنه. از طرف دیگه، پر از تحریفات تاریخی و ابعاد ایدئولوژیک منفیه که می تونه دیدگاه مردم رو نسبت به تاریخ و فرهنگ خودشون، مخصوصاً تاریخ اسلام و ایران، تغییر بده.

این سریال تونسته بحث های مهمی رو درباره تاریخ نگاری در رسانه و بازنمایی فرهنگی به راه بندازه. توصیه ای که میشه به مخاطبان داشت اینه که سریال حشاشین رو با یه دید نقادانه ببینن. همیشه حواسمون باشه که بین روایت هنری و حقیقت تاریخی، یه خط باریک وجود داره. سریال ها برای سرگرمی ساخته میشن، اما نباید اجازه بدیم که سرگرمی، جای حقیقت رو بگیره. همیشه خوبه که بعد از دیدن چنین آثاری، بریم و خودمون هم یه تحقیق کوچولو درباره منابع تاریخی معتبر انجام بدیم.

حالا که حسابی درباره این سریال پرحاشیه حرف زدیم، شما چی فکر می کنین؟ دیدگاه شما درباره نقد سریال حشاشین چیه؟ به نظرتون سازنده ها تا چه حد حق داشتن که برای جذابیت داستان، تاریخ رو تغییر بدن؟ نظراتتون رو تو بخش کامنت ها با ما در میون بذارید.