ایروانی: مهاجران قانونی افغانستانی در ایران با هیچ گونه محدودیتی مواجه نیستند

به گزارش خبرگزاری جیرو 

امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل دوشنبه به وقت محلی در نشست شورای امنیت درباره افغانستان با اشاره به اینکه سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال پناهجویان و مهاجران افغانستانی تغییر نکرده و بر اصول انسان دوستانه استوار است تصریح کرد: ایران بیش از چهار دهه میزبان میلیون ها افغان بوده و بار سنگینی را بر دوش کشیده است باری که پس از خروج بی محابای آمریکا در سال ۲۰۲۱ سنگین تر شد.

متن کامل سخنرانی ایروانی در نشست شورای امنیت با موضوع: «وضعیت در افغانستان» در روز دوشنبه به وقت محلی برابر با ۱۰ مارس ۲۰۲۵ (۲۰ اسفند ۱۴۰۳) در نیویورک به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

خانم رئیس.

به دانمارک بابت برعهده گرفتن ریاست شورای امنیت تبریک می گوییم و از چین به خاطر رهبری موفق و موثر خود در ماه فوریه قدردانی می کنیم؛ همچنین از سرکار خانم اوتونبایوا نماینده ویژه دبیرکل به دلیل گزارش ارزشمندشان سپاسگزاری می کنیم؛ اظهارات خانم آزاده رضامحمد را نیز با دقت مورد توجه قرار داده ایم؛ گزارش امروز بار دیگر بر چالش های مداومی که مردم افغانستان علی رغم تلاش های مستمر سازمان ملل برای بهبود وضعیت آنان با آن مواجه اند تاکید می ورزد.

آخرین گزارش دبیرکل (S/۲۰۲۵/۱۰۹) بحران انسانی فزاینده استمرار تضعیف حقوق بشر به ویژه حقوق زنان و دختران و تهدید های امنیتی مداوم را که نیازمند توجه لازم است برجسته می سازد.

در این راستا مایلم بر نکات زیر تاکید کنم:

۱. افغانستان با یکی از وخیم ترین بحران های انسانی در جهان مواجه است؛ بیش از ۲۲.۹ میلیون نفر به کمک های فوری نیاز دارند؛ برنامه نیاز ها و پاسخ بشردوستانه برای سال ۲۰۲۵ مستلزم تامین مالی ۲.۴۲ میلیارد دلار است؛ با وجود این سطح تامین مالی به شدت پایین باقی مانده است.

کمک های بشردوستانه باید بی طرفانه و بدون قید و شرط باشد تا اطمینان حاصل شود که این کمک ها بدون هیچ گونه مانعی به دست نیازمندان می رسد؛ این کمک ها نباید متوقف شوند؛ ما از اهداکنندگان می خواهیم که متعهدانه تر عمل کنند.

همچنین از مقام های دفاکتو نیز می خواهیم که از مداخله در عملیات نجات بخش خودداری کنند و دسترسی بدون مانعی برای مردم فراهم آورند؛ افزون بر این کسانی که مسئول بحران کنونی افغانستان هستند و با خروج بی محابای خود وضعیت را وخیم تر ساختند باید به تعهد های خود پایبند باشند.

سیاست ها و اعلامیه هایی نظیر بازگرداندن تجهیزات نظامی یا کاهش کمک های بشردوستانه نه تنها غیرواقع بینانه است بلکه صرفا به تشدید تنش ها و افزایش رنج مردم می انجامد.

۲. دارایی های مسدودشده افغانستان همچنان یک معضل اساسی محسوب می شود؛ احیای اقتصادی مستلزم سازوکار های مالی مسئولانه ای است که از مردم افغانستان حمایت کند؛ تحریم ها نباید مانعی بر سر راه تلاش ها برای تثبیت اقتصاد باشند و دارایی های مسدودشده باید بدون هیچ گونه پیش شرطی آزاد شوند.

۳. وضعیت امنیتی در افغانستان همچنان متزلزل است؛ تهدید ناشی از داعش-خراسان و دیگر گروه های تروریستی فعال در این کشور نه تنها برای افغانستان بلکه برای امنیت منطقه ای و جهانی نگران کننده است؛ با توجه به گزارش های مبنی بر حضور بیش از ۲ دهه سازمان تروریستی در افغانستان مقام های دفاکتو موظف اند به تعهد های بین المللی خود پایبند باشند مبارزه با تروریسم را در اولویت قرار دهند و اقدام های قاطعانه ای برای از بین بردن موثر این شبکه ها اتخاذ کنند؛ جامعه بین المللی نباید اجازه دهد که افغانستان به پناهگاهی امن برای تروریسم تبدیل شود.

۴. وضعیت زنان و دختران افغان همچنان وخیم است؛ سیاست ها و فرامین ازجمله ممنوعیت حضور زنان و دختران در موسسات پزشکی آنان را بیش ازپیش از حقوق اساسی شان محروم ساخته و بحران بهداشت و درمان در افغانستان را تشدید کرده است؛ این محدودیت ها هیچ مبنای شرعی در اسلام ندارند و در تعارض با سنت های فرهنگی افغانستان هستند؛ ما از مقام های دفاکتو می خواهیم که این اقدام ها را مورد بازنگری قرار دهند و گام های فوری برای احیای حقوق زنان بردارند.

۵. سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال پناهجویان و مهاجران افغان تغییر نکرده و بر اصول انسان دوستانه استوار است؛ ایران بیش از چهار دهه میزبان میلیون ها افغان بوده و بار سنگینی را بر دوش کشیده است باری که پس از خروج بی محابای آمریکا در سال ۲۰۲۱ سنگین تر شد.

مهاجران قانونی افغان در ایران با هیچ گونه محدودیتی مواجه نیستند و کنسولگری های ایران روزانه ۵ هزار ویزا صادر می کنند؛ با وجود این افرادی که بازگردانده شده اند به صورت غیرقانونی وارد کشور شده بودند؛ با توجه به نگرانی های امنیتی ازجمله تهدید های تروریستی جمهوری اسلامی ایران اتباعی را که به صورت غیرقانونی وارد کشور شوند رد مرز خواهد کرد.

باید به صراحت گفت که کشور های همسایه نباید بدون حمایت جامعه بین المللی این مسئولیت را به تنهایی بر دوش بکشند؛ ایران و پاکستان نیازمند کمک های مستمر و معنادار هستند؛ جامعه بین المللی باید از شعار فراتر رفته و اقدام های عملی و موثر انجام دهد.

۶. جمهوری اسلامی ایران همچنان از طریق تلاش های دوجانبه و منطقه ای با مقام های دفاکتو افغانستان در تعامل فعال است؛ در چارچوب این تعامل مستمر وزیر امور خارجه ایران در تاریخ ۲۶ ژانویه ۲۰۲۵ به کابل سفر کرد که نخستین سفر در این سطح از زمان به قدرت رسیدن طالبان محسوب می شود.

مذاکرات انجام شده طی این دیدار موضوع هایی همچون تجارت توسعه راه آهن سرمایه گذاری امنیت مرزی و دیگر مسائل کلیدی دوجانبه را در بر گرفت؛ ایران قاطعانه به صلح ثبات و بازسازی افغانستان متعهد است؛ ما همواره تاکید داشته ایم که ثبات در افغانستان مستلزم تشکیل دولتی فراگیر و نماینده تمامی اقشار است.

چنین دولتی برای مقابله با چالش های اساسی جلوگیری از منازعات و مهار موج پناهجویان ضروری است؛ همچنین این امر نقشی کلیدی در تامین امنیت تقویت بهبود اقتصادی و تضمین رعایت حقوق بشر به ویژه حقوق زنان و دختران ایفا می کند.

۷. با وجود چالش های موجود در افغانستان آینده ای باثبات از طریق حمایت مستمر بین المللی و پذیرش مسئولیت مشترک قابل تحقق است؛ اتخاذ رویکردی گام به گام در چارچوب یک نقشه راه روشن می تواند به بازسازی اعتماد و تامین امنیت کمک کند؛ ایران به طور فعال در روند دوحه مشارکت داشته و از نتایج آن ازجمله تشکیل گروه های کاری در حوزه مبارزه با مواد مخدر و ابتکار های بخش خصوصی حمایت می کند.

ایران به اجرای این سازوکار ها پایبند است اما تاکید دارد که اولویت اصلی باید ارائه نتایج ملموسی باشد که مستقیما به نفع مردم افغانستان باشد.

۸. در نهایت با نزدیک شدن به زمان تمدید ماموریت یوناما بار دیگر حمایت خود را از این هیئت و همچنین از نماینده ویژه دبیرکل در انجام مسئولیت هایش مورد تاکید قرار می دهیم؛ یوناما همچنان یک حضور حیاتی در افغانستان است و نقشی کلیدی در رسیدگی به چالش های این کشور ایفا می کند.

از شورای امنیت می خواهیم که منابع لازم را برای این هیئت تامین کند و از نماینده ویژه دبیرکل در اجرای موثر ماموریت خود حمایت به عمل آورد.