دوست عزیز راننده! گیربکس ماشینت مثل یه قهرمان گمنام توی قلب ماشینت داره کار میکنه. شاید به اندازه موتور پر زرق و برق نباشه اما بدون اون هیچ جا نمیری! حالا تصور کن این قهرمان برای اینکه درست کار کنه به یه غذای درست و حسابی نیاز داره. این غذا همون روغن گیربکسه. انتخاب روغن گیربکس مناسب مثل انتخاب کفش مناسب برای یه دونده ماراتن میمونه؛ اگه اشتباه انتخاب کنی هم خودت اذیت میشی هم اون دونده بدبخت!
اینجا قراره با هم گپ بزنیم و ببینیم چطور می تونیم بهترین روغن گیربکس رو برای ماشین نازنین مون انتخاب کنیم. خیالت راحت قرار نیست خیلی فنی و تخصصی حرف بزنیم جوری که خودمون دو تا داریم راجع به ماشین ها حرف می زنیم. پس کمربندها رو ببندید بزنیم بریم!
روغن گیربکس یکی از اجزای ضروری در سیستم انتقال قدرت خودرو است که نقش حیاتی در کاهش اصطکاک و ساییدگی بین دنده‌ها و قطعات گیربکس ایفا می‌کند. این روغن به عملکرد روان و بی‌صدا گیربکس کمک کرده و از آسیب دیدن قطعات داخلی آن جلوگیری می‌کند. انتخاب روغن گیربکس مناسب بر اساس نوع گیربکس و شرایط عملکرد خودرو بسیار مهم است تا بتوانید عمر مفید گیربکس را افزایش دهید. برای خرید روغن گیربکس با کیفیت و مشاوره تخصصی فروشگاه “دکتر کارآویل” بهترین گزینه است. این فروشگاه با ارائه محصولات اورجینال و متنوع می‌تواند شما را در انتخاب روغن گیربکس مناسب برای خودروی شما یاری کند.
چرا روغن گیربکس انقدر مهمه اصلا؟
ببینید داخل گیربکس یه عالمه چرخ دنده و قطعه فلزی داره با سرعت بالا روی هم ساییده میشن. اگه روغن نباشه این قطعات مثل دو تا بوکسور خسته به جون هم میفتن و زود خراب میشن. روغن گیربکس چندتا کار خیلی مهم انجام میده :
- روانکاری : مثل یه لایه محافظ بین قطعات عمل میکنه و اصطکاک رو کم میکنه.
- خنک کاری : گرمای تولید شده در اثر اصطکاک رو جذب میکنه و از داغ شدن بیش از حد گیربکس جلوگیری میکنه.
- پاکسازی : ذرات ریز و براده های فلزی رو از بین قطعات پاک میکنه.
- محافظت در برابر خوردگی : از زنگ زدگی و خوردگی قطعات داخلی گیربکس جلوگیری میکنه.
پس اگه روغن گیربکس نباشه یا کیفیتش پایین باشه باید کم کم با گیربکس ماشینت خداحافظی کنی! هزینه تعمیر گیربکس هم که ماشالا سر به فلک میزنه!
انواع روغن گیربکس : کدومش به درد ماشینت میخوره؟
روغن های گیربکس هم مثل بقیه روغن ها انواع مختلفی دارن. یه نگاهی به این دسته بندی ها بندازیم :
- روغن گیربکس دستی (Manual Transmission Fluid – MTF) : این روغن برای گیربکس های دنده ای معمولی استفاده میشه. معمولا غلظت کمتری داره و برای روانکاری و حفاظت از دنده ها و بلبرینگ ها طراحی شده.
- روغن گیربکس اتوماتیک (Automatic Transmission Fluid – ATF) : این روغن مخصوص گیربکس های اتوماتیکه. فرمول پیچیده تری داره و علاوه بر روانکاری وظایف دیگه ای مثل انتقال قدرت هیدرولیکی رو هم انجام میده. روغن های ATF خودشون انواع مختلفی دارن (مثل Dexron Mercon و …) که هر کدوم برای مدل های خاصی از گیربکس های اتوماتیک طراحی شدن. خیلی مهمه که روغن ATF مناسب گیربکس ماشینت رو انتخاب کنی.
- روغن گیربکس دو کلاچه (Dual Clutch Transmission Fluid – DCTF) : این روغن برای گیربکس های دو کلاچه (مثل DSG در فولکس واگن و پورشه یا PDK در پورشه) استفاده میشه. این گیربکس ها تکنولوژی پیشرفته تری دارن و روغن مخصوص خودشون رو لازم دارن.
چطور بفهمیم کدوم روغن گیربکس به درد ماشین ما میخوره؟
این سوال خیلی مهمه و جوابش هم خیلی ساده ست : دفترچه راهنمای ماشینتون رو باز کنید! توی دفترچه راهنما سازنده ماشین به طور دقیق مشخص کرده که چه نوع روغن گیربکسی با چه مشخصاتی برای ماشین شما مناسبه. این اطلاعات معمولا شامل موارد زیر میشه :
- نوع روغن گیربکس : (MTF ATF DCTF)
- استانداردهای روغن : (مثل API GL-۴ API GL-۵ برای روغن های دستی یا Dexron VI Mercon V برای روغن های اتوماتیک)
- ویسکوزیته (گرانروی) روغن : (مثل ۷۵W-۹۰ ATF Type T-IV)
جدول مشخصات رایج روغن گیربکس اتوماتیک :
| استاندارد روغن | کاربرد رایج | توضیحات |
| Dexron VI | بسیاری از گیربکس های اتوماتیک جنرال موتورز (GM) تولید شده بعد از سال ۲۰۰۶ برخی از گیربکس های اتوماتیک فورد و سایر خودروسازان. | نسل جدیدی از روغن های ATF با پایداری حرارتی بالاتر و مقاومت بیشتر در برابر اکسیداسیون نسبت به نسل های قبلی. باعث بهبود عملکرد و طول عمر گیربکس میشه. |
| Mercon V | بسیاری از گیربکس های اتوماتیک فورد تولید شده قبل از سال ۲۰۰۷ برخی از مدل های مزدا و لینکلن. | روغن ATF با کیفیت بالا که برای گیربکس های اتوماتیک قدیمی تر فورد طراحی شده. دارای خواص ضد سایش و ضد خوردگی مناسب. |
| Toyota Type T-IV | بسیاری از گیربکس های اتوماتیک تویوتا و لکسوس قبل از سال ۲۰۰۳ برخی از مدل های سایون. | روغن ATF مخصوص گیربکس های اتوماتیک تویوتا با تاکید بر عملکرد نرم و روان تعویض دنده ها. |
| Nissan Matic-S | بسیاری از گیربکس های اتوماتیک نیسان و اینفینیتی تولید شده بعد از سال ۲۰۰۴. | روغن ATF با عملکرد بالا برای گیربکس های اتوماتیک نیسان با تکنولوژی پیشرفته. دارای خواص ویژه برای کاهش لرزش و بهبود راندمان گیربکس. |
| ZF Lifeguard Fluid ۵/۶/۸ | گیربکس های اتوماتیک ZF که در بسیاری از خودروهای اروپایی (مثل BMW آئودی پورشه جگوار و …) استفاده می شوند. | روغن ATF با کیفیت بسیار بالا که به طور خاص برای گیربکس های اتوماتیک ZF طراحی شده. دارای پایداری حرارتی فوق العاده و طول عمر بالا. استفاده از روغن غیراصلی میتونه به گیربکس آسیب بزنه. |
نکته خیلی مهم : اگه دفترچه راهنمای ماشینتون رو ندارید میتونید به وب سایت شرکت سازنده خودرو مراجعه کنید یا از یه مکانیک ماهر مشورت بگیرید. هیچ وقت سرخود روغن گیربکس انتخاب نکنید!
عوامل دیگه که موقع انتخاب روغن گیربکس باید بهشون توجه کنید :
- شرایط آب و هوایی : اگه توی یه منطقه خیلی سرد زندگی میکنید روغنی انتخاب کنید که در دماهای پایین هم روانی خودش رو حفظ کنه. برعکس اگه توی یه منطقه خیلی گرم زندگی میکنید روغنی انتخاب کنید که در دماهای بالا هم خواص خودش رو از دست نده.
- نوع رانندگی : اگه بیشتر توی شهر رانندگی میکنید و ترافیک زیاد دارید گیربکس بیشتر درگیر میشه و گرمای بیشتری تولید میکنه. در این حالت بهتره از روغن گیربکس با کیفیت تر استفاده کنید. اگه بیشتر توی جاده و با سرعت ثابت رانندگی میکنید فشار کمتری روی گیربکس هست.
- کارکرد ماشین : هرچی ماشین بیشتر کار کرده باشه ممکنه نیاز به روغن گیربکس با فرمول خاص تری داشته باشه. بعضی از روغن ها برای ماشین های با کارکرد بالا طراحی شدن و حاوی مواد افزودنی خاصی هستن که به حفظ سلامت گیربکس کمک میکنن.
چند تا نکته طلایی موقع خرید روغن گیربکس :
- به برندهای معتبر اعتماد کنید : همیشه سعی کنید از برندهای شناخته شده و معتبر روغن گیربکس بخرید. این برندها معمولا کیفیت بالاتری دارن و استانداردهای لازم رو رعایت میکنن.
- به قیمت خیلی ارزون شک کنید : هیچ ارزونی بی علت نیست! روغن گیربکس خیلی ارزون ممکنه کیفیت پایینی داشته باشه و به گیربکس ماشینتون آسیب بزنه.
- به تاریخ تولید و انقضا توجه کنید : روغن گیربکس هم تاریخ انقضا داره. از خرید روغن های تاریخ گذشته خودداری کنید.
- از فروشگاه های معتبر خرید کنید : برای جلوگیری از خرید روغن های تقلبی از فروشگاه های معتبر و شناخته شده خرید کنید.
چه زمانی باید روغن گیربکس رو عوض کنیم؟
زمان تعویض روغن گیربکس هم به نوع روغن و هم به توصیه سازنده خودرو بستگی داره. معمولا توی دفترچه راهنمای ماشینتون یه بازه زمانی یا مسافتی برای تعویض روغن گیربکس ذکر شده. این بازه معمولا بین ۴۰ هزار تا ۱۰۰ هزار کیلومتر یا هر ۲ تا ۵ سال یکبار هست.
علائم خرابی روغن گیربکس چیه؟
اگه روغن گیربکس ماشینتون خراب شده باشه ممکنه با این علائم روبرو بشید :
- تغییر رنگ روغن : روغن گیربکس نو معمولا رنگ قرمز یا قهوه ای روشن داره. اگه رنگش تیره و سوخته شده باشه نشونه خرابی روغنه.
- بوی سوختگی : اگه از قسمت گیربکس بوی سوختگی میاد ممکنه روغن گیربکس داغ شده باشه و خاصیت خودش رو از دست داده باشه.
- سختی در تعویض دنده ها : اگه تعویض دنده ها سخت شده یا با صدا همراهه ممکنه روغن گیربکس خاصیت روانکاری خودش رو از دست داده باشه.
- لرزش یا صداهای غیرعادی از گیربکس : این صداها میتونن نشونه کمبود یا خرابی روغن گیربکس باشن.
توصیه های دوستانه برای نگهداری از گیربکس ماشینتون :
- به موقع روغن گیربکس رو عوض کنید : تعویض به موقع روغن گیربکس مهم ترین کاریه که برای حفظ سلامت گیربکس میتونید انجام بدید.
- رانندگی اصولی داشته باشید : از رانندگی با شتاب های ناگهانی و ترمزهای شدید خودداری کنید. این کار فشار زیادی به گیربکس وارد میکنه.
- به سرویس های دوره ای ماشینتون اهمیت بدید : توی سرویس های دوره ای مکانیک میتونه وضعیت روغن گیربکس رو بررسی کنه و در صورت نیاز تعویضش کنه.
- اگه مشکلی توی گیربکس حس کردید سریعا به تعمیرگاه مراجعه کنید : نادیده گرفتن مشکلات کوچیک میتونه منجر به مشکلات بزرگ تر و پرهزینه تر بشه.
نتیجه گیری
انتخاب روغن گیربکس مناسب یه کار مهم و حساسه که تاثیر مستقیمی روی عملکرد و طول عمر گیربکس ماشینتون داره. با یه کم دقت و توجه به دفترچه راهنمای ماشینتون میتونید بهترین روغن رو برای ماشینتون انتخاب کنید و از دردسرهای بعدی جلوگیری کنید. یادتون باشه پیشگیری بهتر از درمانه!
بخش پرسش و پاسخ (سوالات متداول شما) :
- آیا میشه روغن گیربکس دستی رو با روغن گیربکس اتوماتیک عوض کرد؟ به هیچ وجه! روغن گیربکس دستی و اتوماتیک فرمول های کاملا متفاوتی دارن و استفاده اشتباه از اون ها میتونه آسیب جدی به گیربکس وارد کنه.
- چقدر روغن گیربکس برای ماشینم لازمه؟ مقدار روغن گیربکس مورد نیاز برای هر خودرو متفاوته. این اطلاعات توی دفترچه راهنمای ماشینتون ذکر شده. هنگام تعویض روغن حتما به مقدار توصیه شده توجه کنید.
- آیا خودم میتونم روغن گیربکس رو عوض کنم؟ تعویض روغن گیربکس به خصوص گیربکس های اتوماتیک نیاز به تخصص و ابزار خاصی داره. بهتره این کار رو به یه مکانیک ماهر بسپارید.
امیدوارم این راهنمای دوستانه بهتون کمک کرده باشه تا با دید بازتری برای انتخاب روغن گیربکس ماشینتون اقدام کنید. رانندگی لذت بخش و بی خطری داشته باشید!
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "چطور بهترین روغن گیربکس رو برای ماشینت انتخاب کنی؟ (راهنمای رفیقانه!)" هستید؟ با کلیک بر روی اقتصادی, کسب و کار ایرانی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "چطور بهترین روغن گیربکس رو برای ماشینت انتخاب کنی؟ (راهنمای رفیقانه!)"، کلیک کنید.
