نحوه نوشتن سفته ضمانت حسن انجام کار

سفته ضمانت حسن انجام کار، سندی مهم و پرکاربرد است که اغلب کارفرماها برای اطمینان از انجام صحیح تعهدات، از کارمندان یا پیمانکاران خود می خواهند. برای اینکه خدای نکرده دچار دردسر نشوید و حقتان ضایع نشود، باید حسابی حواستان به نحوه پر کردن و نکات حقوقی این سفته باشد. این مقاله راهنمایی کامل و قدم به قدم برای نوشتن سفته ضمانت حسن انجام کار و محافظت از حقوق شماست.

سفته ضمانت حسن انجام کار: چی هست اصلا؟

حتماً اسم سفته به گوشتان خورده و شاید حتی یک برگ از آن را هم دیده اید. سفته یکی از اسناد تجاری مهم است که در معاملات و قراردادهای مختلف به کار می رود. اما وقتی پای «سفته ضمانت حسن انجام کار» به میان می آید، قضیه کمی فرق می کند و نکات خاص خودش را دارد که باید حسابی به آن ها دقت کنید. بیایید با هم ببینیم این سفته اصلاً چیست و چه کاربردی دارد.

سفته چیست؟ یه تعریف ساده

سفته، یک سند مالی است که وقتی کسی آن را امضا می کند، به خودش قول می دهد که مبلغ مشخصی را در یک زمان خاص (یا هر وقت که طلبکار خواست) به شخص دیگری پرداخت کند. در واقع، این یک تعهد کتبی برای پرداخت پول است. مثلاً فرض کنید می خواهید از کسی پول قرض بگیرید، می توانید یک سفته به او بدهید که تضمین کنید پولش را سر وقت برمی گردانید. پس می بینید که سفته یک جور تضمین پرداخت است.

تفاوت سفته با چک: این دوتا با هم فرق دارن!

شاید خیلی ها فکر کنند سفته و چک شبیه هم هستند، اما این دو با هم تفاوت های مهمی دارند:

• ماهیت: چک، دستور پرداخت از حساب بانکی شما به شخص دیگر است. یعنی شما به بانک خود دستور می دهید که از پول موجود در حسابتان به دارنده چک، مبلغی را بپردازد. اما سفته، یک تعهد مستقیم از طرف خود شماست که پول را از دارایی هایتان پرداخت می کنید و ربطی به حساب بانکی ندارد.
• نحوه وصول: برگشت خوردن چک می تواند پیامدهای کیفری داشته باشد (در شرایط خاص). اما اگر سفته ای پاس نشود، معمولاً فقط از طریق مراجع حقوقی قابل پیگیری است و جنبه کیفری ندارد.
• نحوه تهیه: چک را فقط بانک ها صادر می کنند و نیاز به حساب بانکی دارید. اما سفته را می توانید از دکه های روزنامه فروشی یا بانک ملی تهیه کنید و نیازی به داشتن حساب بانکی برای صدور آن نیست.

سفته ضمانت انجام کار، چی میگه؟

سفته ضمانت انجام کار (یا سفته تضمین کار)، نوع خاصی از سفته است که کارفرما از کارمند یا پیمانکارش می گیرد. هدف اصلی از گرفتن این سفته این است که کارفرما مطمئن شود شما به تعهدات شغلی تان در قرارداد پایبند خواهید بود و در طول همکاری، کوتاهی یا تخلفی نمی کنید. مثلاً اگر کارمند حسابدار هستید، این سفته برای این است که کارفرما مطمئن شود شما امانت دار هستید و اطلاعات مالی شرکت را فاش نمی کنید. اگر راننده شرکت هستید، برای این است که از حفظ و نگهداری درست از خودرو مطمئن شود.

این سفته مثل یک قول شفاهی نیست، بلکه یک سند حقوقی است که اگر به درستی پر شود، می تواند برای هر دو طرف ایجاد مسئولیت کند. پس اگر کارفرما از شما چنین سفته ای خواست، باید با چشمان باز و آگاهی کامل از جزئیات آن اقدام کنید تا بعدها دچار مشکل نشوید.

چرا کارفرماها سفته ضمانت میگیرن؟

این روزها خیلی از کارفرماها، از شرکت های بزرگ گرفته تا کسب وکارهای کوچک، موقع استخدام یا شروع همکاری، از کارجوها یا پیمانکاران درخواست سفته ضمانت حسن انجام کار می کنند. شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که چرا؟ دلیلش چیست که اینقدر این سفته رایج شده؟ خب، دلایل مختلفی پشت این درخواست هست که بیشتر به مسائل امنیتی و مالی برمی گردد.

تضمین انجام تعهدات شغلی

اولین و مهم ترین دلیل، اطمینان از انجام صحیح تعهدات شغلی است. کارفرما می خواهد مطمئن شود شما به وظایفی که به عهده می گیرید، عمل می کنید. مثلاً:

• شما ناگهان کار را رها نمی کنید و بدون اطلاع قبلی از شرکت نمی روید.
• در کارتان کوتاهی نمی کنید و وظایف را به درستی انجام می دهید.
• اگر مسئولیت خاصی دارید (مثل نگهداری از اموال شرکت یا دسترسی به اطلاعات محرمانه)، خیانت در امانت نمی کنید.

این سفته، برای کارفرما یک اهرم فشار یا یک پشتوانه حقوقی ایجاد می کند که اگر کارمند یا پیمانکارش به تعهدات خود عمل نکرد، بتواند از طریق قانونی خسارتش را جبران کند.

حفظ اموال و اسرار شرکت

در بسیاری از مشاغل، کارمندان به اموال باارزش شرکت یا اطلاعات محرمانه و اسرار تجاری دسترسی پیدا می کنند. فرض کنید یک کارمند حسابدار به تمام اطلاعات مالی شرکت دسترسی دارد، یا یک برنامه نویس به کدهای اصلی یک پروژه مهم. در این شرایط، کارفرما نگران است که نکند این اطلاعات لو برود یا اموال شرکت آسیب ببیند. سفته ضمانت، اینجا نقش یک تضمین را بازی می کند تا کارمندان در حفظ این اموال و اسرار کوشا باشند.

وضعیت قانونی سفته ضمانت در قانون کار: یه کم پیچیده!

جالب است بدانید که در قانون کار جمهوری اسلامی ایران، به طور صریح و مستقیم به موضوع «سفته ضمانت حسن انجام کار» اشاره نشده و خلأهای قانونی در این زمینه وجود دارد. همین خلأ باعث می شود گاهی اوقات تفسیرهای متفاوتی از آن صورت گیرد و متاسفانه راه برای سوءاستفاده های احتمالی باز شود.

البته این به معنی بی اعتبار بودن سفته نیست. سفته یک سند تجاری معتبر است، اما «شرط ضمانت حسن انجام کار» باید به طور شفاف در قرارداد اصلی قید شود تا هم کارفرما و هم کارمند بدانند دقیقاً چه مواردی به منزله «عدم حسن انجام کار» است و در چه شرایطی کارفرما حق مطالبه سفته را دارد. اگر این جزئیات مشخص نباشد، می تواند در آینده به یک دردسر بزرگ تبدیل شود.

چه مشاغلی بیشتر با سفته ضمانت سروکار دارند؟

این سفته در همه مشاغل رایج نیست، اما در برخی حوزه ها بیشتر دیده می شود:

• مشاغل مالی و حسابداری: به دلیل دسترسی به پول و اطلاعات حساس مالی.
• رانندگان و متصدیان اموال: برای حفظ و نگهداری وسایل نقلیه یا تجهیزات شرکت.
• برنامه نویسان و متخصصان IT: به دلیل دسترسی به کدهای محرمانه و اطلاعات حساس سیستمی.
• مدیران و افراد با دسترسی به اسرار تجاری: برای حفظ رازداری و عدم افشای اطلاعات مهم.
• پیمانکاران و مجریان پروژه ها: برای تضمین کیفیت و اتمام به موقع کار.

یادتان باشد، سفته ضمانت حسن انجام کار مثل یک شمشیر دو لبه است. هم می تواند برای کارفرما تضمین باشد و هم اگر درست تکمیل نشود، می تواند برای کارمند دردسرساز شود. پس با دقت و آگاهی کامل قدم بردارید.

راهنمای گام به گام: چطور سفته ضمانت رو درست بنویسیم؟

خب، رسیدیم به مهم ترین بخش! حالا که می دانیم سفته ضمانت حسن انجام کار چیست و چرا کارفرماها آن را می خواهند، وقتش رسیده که یاد بگیریم چطور این سفته را به شکلی بنویسیم که هم معتبر باشد و هم از حقوق خودمان محافظت کنیم. پر کردن سفته یک کار ساده نیست و ریزه کاری های حقوقی زیادی دارد که اگر رعایت نشوند، ممکن است در آینده برایمان دردسرهای بزرگی درست کند. پس با دقت تمام، گام به گام پیش می رویم.

یه سفته، چندتا بخش مهم داره

قبل از هر چیزی، یک برگ سفته معمولی را در نظر بگیرید. روی آن چند بخش اصلی وجود دارد که باید پر شوند:

1. مبلغ سفته (به عدد و حروف)
2. نام و مشخصات گیرنده (ذی نفع)
3. تاریخ پرداخت (یا سررسید)
4. تاریخ صدور (روزی که سفته را می نویسید)
5. محل پرداخت (معمولاً شهر محل صدور)
6. نام و نام خانوادگی، آدرس و امضای صادرکننده (کسی که سفته را می دهد).

حالا بیایید ببینیم هر کدام از این بخش ها را برای سفته ضمانت حسن انجام کار چطور باید پر کنیم:

گام اول: مبلغ سفته چقدر باشه؟

مبلغ سفته باید به عدد و حروف کاملاً یکسان نوشته شود. این بخش خیلی مهم است، چون اگر بین عدد و حروف تفاوت باشد، معمولاً مبلغی که با حروف نوشته شده، ملاک قرار می گیرد. اما نکته مهم تر این است که مبلغ سفته باید معقول و منطقی باشد.

• نحوه صحیح درج مبلغ: هم در قسمت عددی و هم در قسمت حروفی، مبلغ را به دقت بنویسید. مثلاً: یکصد میلیون ریال و 100,000,000 ریال.
• انتخاب مبلغ مناسب: سعی کنید با کارفرما به توافق برسید که مبلغ سفته متناسب با جایگاه شغلی شما، میزان دسترسی به اموال یا اسرار شرکت و میزان خسارت احتمالی باشد. درخواست مبلغ های نجومی و نامعقول، معمولاً نشان دهنده حسن نیت نیست.

گام دوم: اسم کی رو بنویسیم به عنوان گیرنده؟

اینجا یکی از مهم ترین نکاتی است که باید به آن توجه کنید!

• اهمیت درج دقیق نام کارفرما: در قسمت گیرنده سفته (ذی نفع)، حتماً باید نام کامل کارفرما را بنویسید. اگر کارفرما شخص حقیقی است، نام و نام خانوادگی او را بنویسید. اگر شرکت است، نام کامل حقوقی شرکت را وارد کنید (مثلاً: شرکت [نام شرکت] با مسئولیت محدود).
• تأکید اکید بر عدم نوشتن در وجه حامل و خط زدن قید حواله کرد:
  • در وجه حامل را ننویسید: هیچ وقت، تأکید می کنم، هیچ وقت سفته ضمانت را در وجه حامل صادر نکنید. اگر این عبارت نوشته شود، هر کسی که سفته را در دست داشته باشد، می تواند آن را مطالبه کند و این یعنی یک خطر بزرگ برای شما.
  • قید حواله کرد را خط بزنید: عبارت حواله کرد به این معنی است که گیرنده سفته می تواند آن را به شخص دیگری منتقل کند. این عبارت را هم حتماً خط بزنید تا سفته فقط در دست کارفرما باقی بماند و او نتواند آن را به شخص سومی واگذار کند. اگر این دو نکته را رعایت نکنید، ممکن است سفته شما دست هر کسی بیفتد و کارتان به دادگاه کشیده شود.

گام سوم: تاریخش چطور باشه؟ اینجاش خیلی مهمه!

این بخش هم به همان اندازه نام گیرنده، حساس و حیاتی است:

• عدم درج تاریخ پرداخت: برای سفته ضمانت حسن انجام کار، نباید تاریخ پرداخت یا سررسید را بنویسید! این سفته نباید تاریخ وصول داشته باشد، بلکه باید بدون تاریخ بماند. چرا؟ چون این سفته قرار نیست در یک تاریخ مشخص وصول شود، بلکه فقط در صورتی قابل وصول است که شما به تعهداتتان عمل نکرده باشید.
• نوشتن بابت ضمانت حسن انجام کار: به جای تاریخ پرداخت، باید صراحتاً در متن سفته (معمولاً در بخش بالای آن یا جایی که فضای کافی دارد) بنویسید: این سفته بابت ضمانت حسن انجام کار و تعهدات قرارداد شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] صادر گردیده است و صرفاً در صورت احراز کوتاهی یا عدم انجام تعهدات از سوی صادرکننده، قابل وصول می باشد.
• اهمیت ذکر صریح بابت ضمانت حسن انجام کار: این عبارت، ماهیت امانی سفته را مشخص می کند و جلوی سوءاستفاده های احتمالی را می گیرد. اگر این عبارت را ننویسید، سفته شما ممکن است یک سفته عادی برای بدهی تلقی شود و کارفرما بتواند به راحتی آن را وصول کند.

گام چهارم: دلیل صدور سفته رو شفاف بنویسیم

همانطور که در گام قبل گفتیم، مهم است که دلیل صدور سفته را دقیقاً ذکر کنید. این بخش به نوعی تکمیل کننده گام سوم است:

• توضیح کامل در مورد درج عبارت بابت ضمانت حسن انجام کار: این عبارت باید کاملاً مشخص کند که سفته چرا داده شده است.
• توصیه برای درج شماره و تاریخ دقیق قرارداد: اگر قرارداد کاری دارید، حتماً شماره و تاریخ دقیق آن را در متن سفته قید کنید. این کار ارتباط سفته را با قرارداد شما محکم تر می کند و در صورت بروز اختلاف، اثبات امانی بودن سفته راحت تر می شود.

گام پنجم: اطلاعات خودمون رو کامل وارد کنیم

شما به عنوان صادرکننده سفته، باید مشخصات خودتان را به صورت کامل و خوانا وارد کنید:

• نام و نام خانوادگی کامل.
• کد ملی.
• آدرس دقیق و شماره تماس.
• و مهم تر از همه، امضای شما. امضا باید با امضای شما در مدارک شناسایی تان مطابقت داشته باشد.

گام ششم: ظهرنویسی (پشت نویسی) سفته: ضامن حواسش باشه!

گاهی اوقات کارفرما علاوه بر شما، از شخص دیگری هم می خواهد که سفته را ظهرنویسی کند، یعنی پشت سفته را امضا کند. این فرد در واقع ضامن شما می شود. اگر قرار است کسی پشت سفته شما را امضا کند:

• نقش ضامن: ضامن با امضای پشت سفته، مسئولیت پرداخت مبلغ سفته را در صورت عدم انجام تعهدات توسط شما، به عهده می گیرد. مسئولیت ضامن معمولاً تضامنی است، یعنی کارفرما می تواند مستقیماً از ضامن هم مطالبه کند.
• نکات مهم برای ضامن:
  • ضامن باید از تمامی شرایط و نکات حقوقی مربوط به سفته و قرارداد شما آگاه باشد.
  • ضامن هم باید مثل شما، قید بابت ضمانت حسن انجام کار و عدم تاریخ پرداخت را در پشت سفته (یا در قرارداد مجزا) ذکر کند.
  • ضامن هم باید کپی برابر اصل شده از سفته را نزد خود نگه دارد.

بعد از اینکه تمام این مراحل را با دقت انجام دادید، یک بار دیگر سفته را چک کنید تا هیچ اشتباه یا نقصانی نداشته باشد.

نکاتی برای اینکه سرتون کلاه نره! (حفاظت از خود)

سفته ضمانت حسن انجام کار، یک ابزار قانونی مهم است، اما اگر با آگاهی کامل با آن برخورد نکنید، می تواند به جای تضمین، برایتان دردسرساز شود. برای اینکه حسابی حواستان جمع باشد و از حقوق خودتان محافظت کنید، چند نکته طلایی هست که باید همیشه در ذهنتان داشته باشید.

سفید امضا ممنوع!

این یکی را با خط درشت بنویسید و بچسبانید جلوی چشمتان: هرگز سفته را سفید امضا تحویل ندهید! منظور از سفید امضا این است که شما فقط زیر سفته را امضا کنید و بقیه بخش ها مثل مبلغ، نام گیرنده و دلیل صدور را خالی بگذارید تا کارفرما خودش پر کند. این کار مثل این می ماند که کلید خانه تان را به یک غریبه بدهید و بگویید هر کاری خواستید با آن بکنید! اگر سفته سفید امضا باشد، کارفرما می تواند هر مبلغی را که دلش خواست بنویسد، آن را به در وجه حامل تبدیل کند و حتی تاریخ وصول برایش بگذارد. اثبات اینکه سفته سفید امضا بوده و برای ضمانت بوده، در دادگاه کار بسیار سختی است و تقریباً غیرممکن.

شرایط سفته تو قرارداد اصلی باشه

مهم ترین چیزی که سفته ضمانت شما را معتبر و امانی می کند، این است که تمام جزئیات مربوط به آن در قرارداد کاری اصلی شما قید شده باشد. این یعنی:

• شماره سری و مبلغ دقیق سفته.
• اینکه دقیقاً چه فعالیتی حسن انجام کار محسوب می شود و چه تخلفاتی منجر به مطالبه سفته می شود؟ این بخش باید کاملاً شفاف و بدون ابهام در قرارداد قید شود. مثلاً: کارفرما صرفاً در صورتی حق مطالبه سفته را دارد که کارمند [نام شما]، به دلیل افشای اطلاعات محرمانه [ماده X قرارداد] یا ترک کار بدون اطلاع قبلی [ماده Y قرارداد]، به شرکت خسارت مالی وارد کرده باشد.
• شرایط و مهلت بازگرداندن سفته پس از اتمام همکاری یا دوره ضمانت. مثلاً: پس از پایان قرارداد و احراز حسن انجام کار، کارفرما موظف است حداکثر ظرف 10 روز کاری، سفته را به کارمند بازگرداند.

هر چقدر این جزئیات در قرارداد اصلی واضح تر باشد، در صورت بروز اختلاف، دست شما برای دفاع از حقوقتان بازتر است.

کپی برابر اصل یادتون نره!

بعد از اینکه سفته را تکمیل و تحویل کارفرما دادید، حتماً حتماً یک کپی رنگی و خوانا از آن بگیرید. این کپی را به کارفرما بدهید و از او بخواهید که آن را امضا و مهر کند و روی آن بنویسد برابر با اصل است. این کپی برابر اصل، مهم ترین مدرک شما در صورت بروز مشکل خواهد بود و نشان می دهد که شما چه سفته ای با چه مشخصاتی به کارفرما داده اید. این کپی را در جایی امن و دور از دسترس نگهداری کنید.

رسید بگیرید، محکم کاری کنید!

فقط کپی برابر اصل کافی نیست! وقتی سفته را تحویل کارفرما می دهید، یک رسید کتبی از او بگیرید. در این رسید باید:

• تاریخ تحویل سفته.
• مشخصات دقیق سفته (شماره سری، مبلغ، نام صادرکننده و گیرنده).
• و مهم تر از همه، قید شود که سفته بابت ضمانت حسن انجام کار طبق قرارداد شماره […] مورخ […] تحویل داده شده است.

این رسید، سند شماست که ثابت می کند سفته را بابت چه چیزی و در چه تاریخی تحویل داده اید. بدون رسید، اثبات اینکه سفته بابت ضمانت بوده، می تواند خیلی سخت شود.

شواهد حسن انجام کار رو نگه دارید

تصور کنید چند سال بعد، کارفرما به دروغ ادعا کند که شما به تعهداتتان عمل نکرده اید و می خواهد سفته را مطالبه کند. در این شرایط، داشتن شواهد و مدارک دال بر حسن انجام کار شما، حسابی به دردتان می خورد. مثلاً:

• ایمیل ها و پیام های کاری که نشان دهنده موفقیت شما در پروژه هاست.
• گزارش های عملکردی که توسط کارفرما تأیید شده اند.
• تأییدیه های کتبی از سوی کارفرما یا همکاران در مورد وظایف محول شده.

این مدارک به شما کمک می کنند تا در صورت بروز هرگونه اتهام، از خودتان دفاع کنید.

با وکیل مشورت کنید

آخرین و شاید مهم ترین توصیه این است که قبل از امضای هر سند مهمی مثل سفته ضمانت، خصوصاً اگر ابهام یا شکی دارید، حتماً با یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص در زمینه قوانین کار مشورت کنید. یک مشاور خوب می تواند تمامی بندهای قرارداد و نحوه پر کردن سفته را برای شما توضیح دهد و مطمئن شود که هیچ بند پنهان یا نکته ای وجود ندارد که در آینده برایتان مشکل ساز شود. پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.

کارفرما هم مسئولیت داره!

فکر نکنید فقط کارمند یا پیمانکار است که زیر بار مسئولیت سفته ضمانت می رود. کارفرما هم در قبال این سفته، مسئولیت های قانونی خاصی دارد که اگر آن ها را رعایت نکند، خودش دچار مشکل خواهد شد. سفته ضمانت، یک امانت است و امانت دار باید حسابی حواسش به امانت باشد.

قرارداد کتبی، سنگ بنای شفافیت

همانطور که قبلاً هم گفتیم، مهم ترین چیز این است که شرایط سفته در یک قرارداد کتبی و شفاف قید شود. کارفرما باید دقیقاً در قرارداد مشخص کند که سفته بابت چه چیزی دریافت شده، مبلغ آن چقدر است و در چه شرایطی حق مطالبه آن را دارد. قراردادهای شفاهی یا مبهم، در آینده دردسرساز می شوند و می توانند به ضرر هر دو طرف تمام شوند. پس کارفرما هم باید اصرار داشته باشد که همه چیز کتبی و مشخص باشد.

سفته امانته، مواظب باشید!

سفته ای که کارفرما از شما دریافت می کند، یک امانت است. این یعنی کارفرما حق ندارد از آن سوءاستفاده کند یا آن را برای هر منظوری به غیر از آنچه توافق شده، به کار ببرد. کارفرما موظف است از سفته به درستی نگهداری کند تا گم نشود یا آسیبی نبیند و پس از پایان مدت قرارداد یا احراز حسن انجام کار، آن را به شما بازگرداند.

خیانت در امانت سفته: وقتی کارفرما زیاده روی میکنه

اگر کارفرما بدون دلیل موجه و بدون اینکه شما به تعهداتتان عمل نکرده باشید، بخواهد سفته را مطالبه کند یا پس از اتمام همکاری آن را به شما برنگرداند، مرتکب جرمی به نام «خیانت در امانت» شده است. مصادیق خیانت در امانت شامل موارد زیر می شود:

• مطالبه سفته بدون اثبات کوتاهی یا تخلف شما.
• عدم بازگرداندن سفته پس از اتمام قرارداد و زمانی که شما به تعهداتتان عمل کرده اید.
• واگذاری سفته به شخص ثالث (در صورتی که قید حواله کرد خط خورده باشد).

در این صورت، کارفرما به عنوان امانت دار، به دلیل سوءاستفاده از امانت، مجرم شناخته می شود.

اگر کارفرما زیر قولش زد، چیکار کنیم؟

اگر خدای نکرده کارفرما مرتکب خیانت در امانت شد و سفته شما را باطل نکرد یا پس نداد، نگران نباشید، شما می توانید از طریق قانونی اقدام کنید:

1. شکایت کیفری: می توانید با مراجعه به دادسرا، علیه کارفرما به جرم خیانت در امانت شکایت کیفری مطرح کنید. در این حالت، شما باید ثابت کنید که سفته ماهیت امانی داشته و کارفرما بدون حق و بر خلاف تعهدش، از آن سوءاستفاده کرده است. کپی برابر اصل سفته و رسید تحویل سفته، مهم ترین مدارک شما در این مرحله هستند.
2. دادخواست استرداد سفته: علاوه بر شکایت کیفری، می توانید دادخواست حقوقی برای استرداد سفته را هم به دادگاه ارائه دهید.

اگر جرم خیانت در امانت کارفرما در دادگاه ثابت شود، عواقب قانونی جدی برای او به دنبال دارد که شامل حبس تعزیری (از یک تا سه سال) و جبران خسارت می شود. پس کارفرمایان هم باید حسابی حواسشان را جمع کنند که با سفته های ضمانت کارمندانشان، به عنوان امانت، درست برخورد کنند.

چطوری سفته مون رو پس بگیریم؟

رسیدیم به مرحله آخر همکاری. شما به بهترین شکل وظایفتان را انجام داده اید، قرارداد به پایان رسیده و حالا وقتش رسیده که سفته ضمانت خودتان را پس بگیرید. اما همین مرحله به ظاهر ساده هم نیاز به دقت و رعایت چند نکته مهم دارد تا خیالتان از هر بابت راحت شود.

کی باید سفته رو برگردونه؟

کارفرما موظف است سفته ضمانت حسن انجام کار را در یکی از این شرایط به شما بازگرداند:

• بعد از اتمام قرارداد: زمانی که مدت قرارداد کاری شما به پایان رسیده و شما تمامی تعهداتتان را به درستی انجام داده اید.
• بعد از احراز حسن انجام کار: اگر قرارداد شما مدت دار نبوده یا شرایط خاصی داشته، پس از اینکه کارفرما رسماً تأیید کرد که شما به تعهداتتان عمل کرده اید و حسن انجام کار شما محرز شد.
• در صورت فسخ قرارداد با رضایت طرفین: اگر قرارداد با توافق دو طرف فسخ شود و شرایط فسخ شامل مطالبه سفته نباشد.

چه جوری سفته رو پس بگیریم که خیالمون راحت باشه؟

پس گرفتن سفته فقط به معنای دریافت فیزیکی آن نیست. باید مطمئن شوید که دیگر هیچ اثری از آن باقی نمی ماند و کارفرما در آینده نمی تواند ادعایی داشته باشد:

1. دریافت فیزیکی سفته: حتماً سفته را به صورت فیزیکی از کارفرما پس بگیرید. فقط گفتن اینکه باطلش کردم یا پاره اش کردم کافی نیست. سفته اصلی باید در دست شما باشد.
2. امضای رسید توسط کارفرما: وقتی سفته را پس گرفتید، از کارفرما بخواهید یک رسید امضا کند. در این رسید باید قید شود که: اینجانب [نام و نام خانوادگی کارفرما/شرکت]، سفته شماره [شماره سری سفته] به مبلغ [مبلغ سفته] صادره توسط [نام شما] بابت ضمانت حسن انجام کار را دریافت و به ایشان عودت دادم و هیچگونه ادعایی در خصوص این سفته و تعهدات آن ندارم. این رسید برای شما سند بسیار مهمی است که ثابت می کند سفته به شما برگردانده شده و دیگر اعتباری ندارد.
3. باطل کردن سفته: برای اطمینان بیشتر، می توانید در حضور کارفرما، سفته را خط بزنید یا پاره کنید تا دیگر هیچ گاه قابل استفاده نباشد.

اگر کارفرما سفته رو پس نداد؟

اگر با وجود انجام همه تعهداتتان، کارفرما از بازگرداندن سفته امتناع کرد، همانطور که قبلاً گفتیم، این مصداق خیانت در امانت است. در این صورت، باید بدون فوت وقت اقدامات قانونی زیر را انجام دهید:

1. ارسال اظهارنامه: ابتدا یک اظهارنامه رسمی از طریق دفاتر خدمات قضایی به کارفرما ارسال کنید و از او بخواهید که سفته شما را در مهلت مقرر (مثلاً 5 یا 10 روز) بازگرداند. در اظهارنامه قید کنید که در صورت عدم بازگرداندن، اقدام قانونی خواهید کرد.
2. شکایت کیفری و حقوقی: اگر اظهارنامه مؤثر واقع نشد، می توانید با مدارکی که در اختیار دارید (کپی برابر اصل سفته، رسید تحویل سفته، قرارداد کاری)، اقدام به طرح شکایت کیفری (خیانت در امانت) و دادخواست حقوقی (استرداد سفته) کنید.

با انجام این مراحل و داشتن مدارک کافی، می توانید حقتان را پس بگیرید و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنید.

نتیجه گیری

دیدید که سفته ضمانت حسن انجام کار، با اینکه در ظاهر یک تکه کاغذ ساده است، اما در دل خودش کلی نکته حقوقی و ظریف دارد که باید حسابی به آن ها دقت کرد. از نحوه پر کردن آن گرفته تا کارهایی که بعد از اتمام همکاری باید انجام دهید. هیچ وقت این سفته را دست کم نگیرید و بدون آگاهی کامل، آن را امضا نکنید.

مهم ترین چیزی که باید همیشه به خاطر بسپارید این است که: سفته ضمانت یک امانت است. هم شما به عنوان صادرکننده و هم کارفرما به عنوان گیرنده، در قبال این امانت مسئول هستید. پس حواستان باشد که تمام جزئیات در قرارداد اصلی تان نوشته شود، سفته را سفید امضا نکنید، حتماً کپی برابر اصل و رسید دریافت سفته را از کارفرما بگیرید و در نهایت، پس از اتمام همکاری، سفته تان را به روش صحیح پس بگیرید.

اگر هر قدمی از این مراحل برایتان مبهم بود یا حس کردید نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، بهترین کار این است که با یک مشاور حقوقی یا وکیل متخصص مشورت کنید. آن ها می توانند با دانش و تجربه شان، شما را در پیچ و خم های حقوقی یاری کنند تا با خیال راحت و بدون نگرانی، همکاری های شغلی تان را آغاز و به پایان برسانید.