فرم اعسار از هزینه دادرسی مهریه

فرم اعسار از هزینه دادرسی مهریه، در واقع همان دادخواست اعسار است که به شما امکان می دهد بدون پرداخت هزینه های سنگین دادگاه، مطالبه مهریه خود را پیگیری کنید. این فرم یک درخواست قانونی است برای اینکه دادگاه شما را از پرداخت هزینه های دادرسی معاف کند یا اجازه تقسیط بدهد. در پرونده های مهریه که هزینه های دادرسی گاهی واقعاً کمرشکن می شود، خیلی از خانم ها به خاطر همین هزینه ها از حق شون می گذرند یا پروسه رو به تعویق می اندازند. اصلاً نگران نباشید! این راهنما برای همین نوشته شده تا خیالتون رو راحت کنه و نشون بده که چطور می تونید از این حق قانونی تون استفاده کنید و بدون دغدغه مالی، مهریه تون رو مطالبه کنید. با یه لحن خودمونی و قدم به قدم، بهتون می گیم چطور این فرم رو تکمیل کنید، چه مدارکی لازمه و چه مراحلی پیش رو دارید. پس بزن بریم تا ببینیم چطور می تونید این مسیر رو آسون تر طی کنید.

اصلاً «اعسار از هزینه دادرسی مهریه» یعنی چی؟ یه توضیح خودمونی!

بیایید رک و راست با هم صحبت کنیم. وقتی پای دادگاه و پرونده حقوقی وسط میاد، اولین چیزی که شاید خیلیا رو نگران کنه، هزینه هاشه. مخصوصاً تو پرونده های مهریه که گاهی مبلغ مهریه بالاست، هزینه دادرسی هم سر به فلک می کشه. «اعسار از هزینه دادرسی مهریه» دقیقاً برای همین مواقع پیش بینی شده. یعنی اگه وضعیت مالی خوبی ندارید و نمی تونید هزینه های دادگاه رو بپردازید، می تونید از دادگاه بخواید که شما رو از پرداخت این هزینه ها معاف کنه یا اجازه بده اون ها رو قسطی پرداخت کنید. این جوری، هیچ وقت پول مانع رسیدن شما به حق تون نمیشه و عدالت برای همه قابل دسترسه.

هزینه دادرسی مهریه چطور محاسبه میشه و چرا این قدر مهمه؟

برای اینکه بدونید از چه مبلغی قراره درخواست اعسار بدید، اول باید بفهمید هزینه دادرسی مهریه چطور حساب میشه. این هزینه بستگی به میزان مهریه شما داره و معمولاً درصدی از مبلغ مهریه (مثلاً 3.5 درصد برای مهریه های تا سقف 20 میلیون تومان و 4.5 درصد برای مبالغ بیشتر) به عنوان هزینه دادرسی اولیه در نظر گرفته میشه. البته این مبالغ هر سال تغییر می کنه و بهتره از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا وکیل بپرسید. وقتی مهریه بالاست، این درصد کوچیک هم مبلغ قابل توجهی میشه که پرداختش برای خیلیا سخته. به همین خاطره که اعسار از هزینه دادرسی مثل یه نفس عمیق میمونه برای کسانی که از نظر مالی در مضیقه هستند.

تفاوت دادخواست اعسار (همون فرم اصلی) و استشهادیه اعسار (سند اثبات کننده)

شاید براتون سوال باشه که این دو تا چه فرقی با هم دارن و کدوماشون همون فرم هستن که ما دنبالشیم؟

• دادخواست اعسار از هزینه دادرسی (همون فرم اصلی): این همون درخواستی هست که شما به دادگاه ارائه میدید. یه فرم مشخص داره که باید اطلاعات خودتون، خوانده، خواسته (یعنی اعسار از هزینه دادرسی مهریه) و دلایل تون رو توش بنویسید. این فرم مثل یه نامه رسمی به دادگاهه که می گید من نمیتونم هزینه دادرسی رو بدم و ازتون می خوام منو معاف کنید یا اجازه قسطی شدن بدید.
• استشهادیه اعسار (سند اثبات کننده): این یه مدرک حمایتی برای دادخواست شماست. تو این سند، چند نفر از افرادی که از وضعیت مالی شما خبر دارن، کتباً تایید می کنن که شما واقعاً توانایی پرداخت هزینه های دادرسی رو ندارید. این استشهادیه به دادگاه کمک می کنه تا از صحت ادعای شما مطمئن بشه. پس، استشهادیه جزو مدارکیه که باید ضمیمه دادخواست اصلی تون کنید.

اعسار مطلق و اعسار نسبی: فرق این دو چیه؟

وقتی از اعسار صحبت می کنیم، ممکنه دادگاه دو نوع حکم صادر کنه:

• اعسار مطلق: یعنی دادگاه تشخیص میده شما اصلاً و ابداً هیچ توانایی مالی برای پرداخت حتی یک ریال از هزینه دادرسی رو ندارید. در این صورت، از کل هزینه معاف میشید و نیازی به پرداخت چیزی نیست.
• اعسار نسبی: گاهی اوقات ممکنه دادگاه تشخیص بده که شما کاملاً بی بضاعت نیستید، اما نمی تونید کل هزینه رو یکجا پرداخت کنید. تو این حالت، دادگاه بهتون اجازه میده هزینه دادرسی رو قسطی پرداخت کنید. اینم خودش خیلی کمک کننده است، چون دیگه مجبور نیستید همه پول رو یکباره جور کنید.

دونستن این تفاوت ها بهتون کمک می کنه تا با چشم بازتری وارد این پروسه بشید و بدونید چه انتظاری می تونید از دادگاه داشته باشید.

کی می تونی درخواست «فرم اعسار» بدی؟ شرایطش رو بدون!

خب، حالا که فهمیدیم اعسار چیه، بریم سراغ اینکه چه کسانی و با چه شرایطی می تونن از این امکان استفاده کنن. هر کسی نمیتونه بگه من بی پولم و معاف بشه. باید یه سری شرایط رو داشته باشید و بتونید اون ها رو به دادگاه ثابت کنید.

عدم تمکن مالی خواهان (یعنی شما): اثبات نداشتن پول کافی

مهم ترین شرط اینه که شما واقعاً نتونید هزینه دادرسی رو بپردازید. این فقط یه ادعا نیست، باید بتونید اینو به دادگاه ثابت کنید. یعنی چی؟

• نداشتن درآمد کافی: اگه شغلی ندارید، یا درآمدتون اون قدر کمه که فقط کفاف زندگی روزمره تون رو میده و پولی برای هزینه های دادگاه براتون نمیمونه، میتونید درخواست اعسار بدید.
• نداشتن اموال یا دارایی: اگه خونه، ماشین، زمین، سپرده بانکی قابل توجه یا هر نوع دارایی دیگه ای ندارید که بشه با فروختن یا استفاده از اون، هزینه های دادگاه رو تأمین کرد، این خودش یه دلیل محکمه پسنده.
• قرض و بدهی: گاهی اوقات ممکنه شما درآمد کمی داشته باشید، اما بدهی های زیادی هم به گردنتون باشه. این بدهی ها میتونه نشون بده که حتی با همون درآمد کم هم نمی تونید از پس هزینه های دادرسی بربیایید.

یادتون باشه، دادگاه ریزبینانه به این موضوع نگاه می کنه. پس باید حسابی حواس تون باشه که تمام جزئیات مربوط به وضعیت مالی تون رو درست و صادقانه ارائه بدید.

تعداد و مشخصات شهود معتبر (شاهدانی که از حال و روز مالی شما خبر دارن)

همون طور که قبلاً گفتیم، استشهادیه یه مدرک مهم برای اثبات ادعای اعسار شماست. برای اینکه استشهادیه شما اعتبار داشته باشه، باید حداقل دو نفر (مرد یا زن) به عنوان شاهد، اون رو امضا کنن. اما هر کسی نمیتونه شاهد باشه؛ این شهود باید ویژگی های خاصی داشته باشن:

• آگاهی کامل از وضعیت مالی شما: شهود باید افرادی باشن که واقعاً از اوضاع مالی شما خبر دارن. مثلاً همسایه های نزدیک، دوستان قدیمی، همکاران یا فامیل های درجه دو (نه فامیل درجه یک مثل پدر و مادر یا خواهر و برادر که ممکنه شهادت شون از نظر دادگاه بی طرفانه نباشه).
• صداقت و اعتبار: شهود باید مورد اعتماد باشن و صادقانه شهادت بدن. دروغ گویی در دادگاه عواقب حقوقی جدی داره.
• عدم نفع شخصی: شهود نباید خودشون از پذیرش اعسار شما نفعی ببرن.

دادگاه ممکنه شهود رو احضار کنه و ازشون سوالاتی بپرسه تا از صحت شهادت شون مطمئن بشه. پس حتماً شهودتون رو توجیه کنید و مطمئن باشید که از جزئیات وضعیت مالی شما اطلاع دارن.

نکات مهم حقوقی برای اثبات اعسار و جلوگیری از رد شدن درخواستت

اثبات اعسار کار ساده ای نیست و نیاز به دقت و ظرافت داره. اینجا چند تا نکته مهم هست که باید بهشون توجه کنید:

• صداقت کامل: هرگز سعی نکنید وضعیت مالی تون رو بدتر از اون چیزی که هست نشون بدید. اگه دادگاه متوجه بشه که اطلاعات غلط دادید، نه تنها درخواست تون رد میشه، بلکه ممکنه با مشکل قانونی هم روبرو بشید.
• مستندسازی: هر چقدر مدارک بیشتری برای اثبات عدم تمکن مالی تون داشته باشید، شانس موفقیت تون بیشتره. خالی بودن حساب بانکی، گواهی عدم اشتغال به کار، استعلام املاک و مستغلات که نشون بده چیزی به نام شما نیست، همه و همه کمک کننده اند.
• پیگیری: بعد از ثبت دادخواست، پرونده رو رها نکنید. پیگیر باشید و اگه نیاز به توضیح یا ارائه مدرک دیگه ای بود، سریعاً اقدام کنید.

یادتون باشه، قاضی به دنبال شواهد محکمه پسنده. پس هر چقدر بتونید مستندتر و شفاف تر وضعیت مالی تون رو توضیح بدید، احتمال پذیرش درخواست اعسار شما بالاتر می ره.

چی لازم داری؟ چک لیست کامل مدارک برای «فرم اعسار»

یکی از مهمترین بخش های این پروسه، آماده کردن مدارک لازمه. اگه مدارکتون کامل نباشه، پرونده تون لنگ می مونه و ممکنه کلی وقت تون تلف بشه. پس این چک لیست رو خوب بخونید و مطمئن شید همه چیز رو آماده کردید:

1. فرم دادخواست اعسار از هزینه دادرسی: این همون فرمیه که باید پرش کنید. (که جلوتر کامل توضیح میدیم چطور پرش کنید).
2. استشهادیه اعسار: این سند باید با امضای حداقل دو شاهد معتبر که از وضعیت مالی شما مطلع هستند، همراه باشه. (نمونه اش رو هم در ادامه می آوریم).
3. کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی خواهان (زوجه): کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی خودتون رو حتماً داشته باشید.
4. کپی مصدق سند ازدواج: سند ازدواج هم از مدارک ضروریه که نشون میده شما همسر قانونی هستید و حق مطالبه مهریه دارید.
5. کپی مصدق دادخواست مطالبه مهریه: از دادخواستی که برای مطالبه مهریه ارائه دادید، یک کپی برابر اصل تهیه کنید. این نشون میده که درخواست اعسار شما مربوط به کدوم پرونده مهریه است.
6. مدارک اثبات عدم تمکن مالی (این بخش خیلی مهمه و باید دقیق باشه):
   • صورت حساب های بانکی: پرینت گردش حساب بانکی تون در چند ماه اخیر که نشون دهنده موجودی کم یا عدم گردش مالی قابل توجه باشه.
   • گواهی عدم اشتغال به کار: اگه بیکار هستید یا شغل آزاد با درآمد نامشخص دارید، می تونید گواهی عدم اشتغال به کار یا هر مدرکی که وضعیت شغلی تون رو نشون بده، ارائه بدید.
   • مدارکی که نشان دهنده عدم مالکیت اموال منقول و غیرمنقول است: مثلاً می تونید از اداره ثبت اسناد و املاک استعلام بگیرید که هیچ ملک یا زمینی به نام شما نیست. برای خودرو هم میتونید از راهور ناجا استعلام بگیرید.
   • لیست کلیه اموال و دارایی های خواهان: شما باید فهرستی دقیق از هر چیزی که به نام شماست (حتی اگه کم ارزش باشه) ارائه بدید و اگه چیزی ندارید، این موضوع رو صراحتاً اعلام کنید. این لیست شامل سهام، اوراق بهادار، هر نوع حساب بانکی، طلا و جواهرات (حتی اگه خیلی کم باشه) و هر چیز با ارزشی که دارید میشه.
   • مدارک مربوط به بدهی ها: اگه وام دارید، یا به کسی بدهکارید، مدارک مربوط به اون ها رو هم ارائه بدید. این نشون میده که حتی با درآمد کم هم کلی هزینه و قسط دارید.

هر چقدر این مدارک کامل تر و دقیق تر باشن، روند بررسی پرونده تون سریع تر و شانس موفقیت تون بیشتر میشه.

گام به گام: چطور «فرم دادخواست اعسار از هزینه دادرسی مهریه» رو پر کنی؟

رسیدیم به مهمترین بخش! پر کردن فرم دادخواست اعسار، اون قدرها که فکر می کنید سخت نیست، اگه قدم به قدم و با دقت پیش برید. اینجا بهتون میگیم چطور این کار رو انجام بدید.

کجا فرم رو پیدا کنم؟

فرم دادخواست اعسار رو می تونید از دو طریق اصلی پیدا و تکمیل کنید:

1. دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: بهترین و رایج ترین راه همینه. به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه می کنید، اونجا بهتون فرم رو میدن یا خودشون اطلاعات رو توی سیستم وارد می کنن. این دفاتر کارشناس هایی دارن که میتونن تو پر کردن فرم راهنمایی تون کنن.
2. سامانه ثنا (sana.adliran.ir): اگه سواد دیجیتال خوبی دارید و با سامانه های دولتی کار کردید، میتونید از طریق سامانه ثنا هم اقدام کنید. بعد از ورود به حساب کاربری تون، باید بخش مربوط به ثبت دادخواست جدید رو پیدا کنید و نوع دادخواست رو اعسار از هزینه دادرسی انتخاب کنید. بعد از اون، فرم الکترونیکی برای شما باز میشه که باید اطلاعات رو توش وارد کنید.

یه نکته مهم: هر جا که فرم رو پیدا کردید، قبل از پر کردنش، یک بار کامل بخونیدش تا با بخش های مختلفش آشنا بشید.

بخش های مختلف فرم رو چطور پر کنیم؟

فرم دادخواست اعسار از چند بخش اصلی تشکیل شده که باید با دقت و اطلاعات درست پر بشن:

1. مشخصات خواهان (شما، یعنی زوجه):
   • نام و نام خانوادگی کامل
   • کد ملی
   • شماره شناسنامه و محل صدور
   • تاریخ تولد
   • نشانی دقیق پستی و کد پستی
   • شماره تلفن همراه و ثابت (که حتماً در سامانه ثنا ثبت شده باشید)
2. مشخصات خوانده (همسر یا زوج):
   • نام و نام خانوادگی کامل همسرتون
   • کد ملی (اگه دارید)
   • نشانی دقیق پستی و کد پستی (این قسمت خیلی مهمه چون ابلاغیه ها به همین آدرس میره)
   • شماره تلفن (اگه دارید)
3. خواسته (چی می خوای؟):

   در این بخش باید دقیقاً بنویسید که چی از دادگاه می خواید. اینجا باید بنویسید:

   تقاضای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی دعوای مطالبه مهریه به شماره پرونده [شماره پرونده اصلی مطالبه مهریه شما] و صدور حکم بر معافیت یا تقسیط آن.

   شماره پرونده اصلی مهریه تون رو حتماً بنویسید تا دادگاه بدونه این درخواست اعسار مربوط به کدوم پرونده تونه.

4. دلایل و منضمات (مدارکت چی هستن؟):

   اینجا باید تمام مدارکی رو که قبلاً آماده کردید، لیست کنید. مثلاً:

   • استشهادیه اعسار از پرداخت هزینه دادرسی با امضای [تعداد شهود] نفر
   • کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی خواهان
   • کپی مصدق سند ازدواج
   • کپی مصدق دادخواست مطالبه مهریه
   • پرینت گردش حساب بانکی
   • گواهی عدم اشتغال به کار (در صورت وجود)
   • لیست کلیه اموال و دارایی ها (که نشون بده چیزی ندارید)
   • هر مدرک دیگری که برای اثبات عدم تمکن مالی دارید.
5. شرح دادخواست (قصه رو تعریف کن):

   اینجا فرصت دارید تا با زبانی ساده و روشن، وضعیت مالی تون رو توضیح بدید. خیلی مهم نیست که از اصطلاحات حقوقی استفاده کنید، مهم اینه که واضح بنویسید. مثلاً:

   «احتراماً به استحضار عالی می رساند بنده [نام و نام خانوادگی]، خواهان پرونده مطالبه مهریه به شماره [شماره پرونده مهریه] هستم. با توجه به اینکه شغل ثابتی ندارم و فاقد هرگونه درآمد یا اموال منقول و غیرمنقول هستم و تنها منبع درآمد من کمک های خانواده است که آن هم کفاف هزینه های اولیه زندگی را نمی دهد، توانایی پرداخت هزینه دادرسی مربوط به مطالبه مهریه را ندارم. لذا مستند به استشهادیه پیوست و سایر مدارک، از دادگاه محترم تقاضای صدور حکم بر اعسار از هزینه دادرسی و معافیت کامل یا تقسیط آن را دارم.»

   این بخش رو مختصر و مفید بنویسید، اما حتماً دلیل اصلی عدم توانایی مالی تون رو توش بیارید.

6. بخش شهود:

   اگه در فرم دادخواست بخشی برای درج اطلاعات شهود وجود داشت، اطلاعات کامل اون ها (نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس) رو وارد کنید. اگه نه، نگران نباشید، چون اطلاعات شهود در خود استشهادیه که پیوست می کنید، هست.

اشتباهات رایج در تکمیل فرم و نحوه پرهیز از آنها

مراقب این اشتباهات رایج باشید تا درخواست تون بیخودی رد نشه:

• اطلاعات ناقص یا غلط: کوچکترین اشتباه در نوشتن کد ملی، آدرس یا شماره پرونده میتونه باعث تأخیر یا رد درخواست بشه. دوبار همه اطلاعات رو چک کنید.
• عدم پیوست استشهادیه: فکر نکنید فقط دادخواست کافیه. استشهادیه حتماً باید ضمیمه دادخواست باشه.
• شهود نامعتبر: انتخاب شهودی که از وضعیت مالی شما خبر ندارن یا رابطه خویشاوندی درجه یک دارن، شانس پذیرش اعسار رو کم می کنه.
• عدم ارائه مدارک اثبات کننده: فقط ادعا کردن کافی نیست، باید با مدرک نشون بدید که واقعاً نمی تونید هزینه رو بپردازید.
• پر نکردن بخش خواسته به صورت دقیق: حتماً شماره پرونده مهریه رو توی بخش خواسته ذکر کنید.

آموزش جامع تنظیم استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی مهریه

استشهادیه اعسار، همون طور که قبلاً هم گفتیم، نقش کلیدی تو اثبات ادعای عدم تمکن مالی شما داره. بدون اون، دادخواست اعسار شما مثل یه پازل ناقصه. حالا بیاید ببینیم چطور باید یه استشهادیه معتبر و قوی تنظیم کنیم.

اهمیت استشهادیه و نقش اون تو پذیرش دادخواست اعسار

دادگاه برای اینکه از صحت ادعای اعسار شما مطمئن بشه، نیاز به دلایل و شواهد محکمه پسند داره. استشهادیه دقیقاً همین نقش رو بازی می کنه. وقتی دو نفر معتمد و آگاه به وضعیت مالی شما کتباً شهادت میدن که شما توانایی پرداخت هزینه ها رو ندارید، این موضوع برای قاضی قانع کننده تر میشه. در واقع، استشهادیه یکی از مهمترین ادله اثباتی اعسار شماست و بدون اون، احتمال رد شدن درخواست تون خیلی بالا میره.

نمونه متن کامل و قابل کپی استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی مهریه

اینجا یه نمونه متن استشهادیه رو براتون آماده کردیم که می تونید ازش استفاده کنید. حواستون باشه که جاهای [کمان دار] رو با اطلاعات خودتون پر کنید:

بسمه تعالی

استشهادیه اعسار از پرداخت هزینه دادرسی دعوای مطالبه مهریه

به: ریاست محترم شعبه [شماره شعبه دادگاه خانواده، مثلاً: 12] دادگاه خانواده [نام شهر، مثلاً: تهران]

مشخصات خواهان (زوجه):
نام و نام خانوادگی: [نام کامل شما]
کد ملی: [کد ملی 10 رقمی شما]
نام پدر: [نام پدر شما]
نشانی کامل پستی: [آدرس دقیق و کامل محل سکونت شما، شامل کوچه، خیابان، پلاک، طبقه، واحد و شهر]
شماره تلفن: [شماره موبایل شما]

مشخصات شهود:

1.  شاهد اول:
    نام و نام خانوادگی: [نام کامل شاهد اول]
    کد ملی: [کد ملی 10 رقمی شاهد اول]
    نام پدر: [نام پدر شاهد اول]
    نشانی کامل پستی: [آدرس دقیق و کامل محل سکونت شاهد اول]
    شماره تلفن: [شماره موبایل شاهد اول]
    امضا و اثر انگشت:

2.  شاهد دوم:
    نام و نام خانوادگی: [نام کامل شاهد دوم]
    کد ملی: [کد ملی 10 رقمی شاهد دوم]
    نام پدر: [نام پدر شاهد دوم]
    نشانی کامل پستی: [آدرس دقیق و کامل محل سکونت شاهد دوم]
    شماره تلفن: [شماره موبایل شاهد دوم]
    امضا و اثر انگشت:

موضوع: شهادت بر اعسار از پرداخت هزینه دادرسی دعوای مطالبه مهریه به شماره پرونده [شماره پرونده اصلی مهریه]

متن استشهادیه:
ما امضاکنندگان ذیل، [نام شاهد اول] فرزند [نام پدر شاهد اول] و [نام شاهد دوم] فرزند [نام پدر شاهد دوم]، پس از ادای سوگند شرعی و قانونی و با آگاهی کامل از مسئولیت های قانونی شهادت در محاکم قضایی، بدین وسیله گواهی می دهیم که سرکار خانم [نام کامل شما]، فرزند [نام پدر شما] به کد ملی [کد ملی شما] که از وضعیت مالی و معیشتی ایشان اطلاع کامل داریم، به دلیل [مثلاً: نداشتن شغل ثابت، بیکاری، عدم درآمد کافی، نداشتن اموال منقول و غیرمنقول قابل توجه، یا کثرت بدهی ها و هزینه های زندگی]، قادر به پرداخت هزینه های دادرسی مربوط به دعوای مطالبه مهریه خود به شماره پرونده [شماره پرونده اصلی مهریه شما] نمی باشند.

ایشان در حال حاضر هیچ گونه منبع درآمدی یا دارایی کافی که بتوانند با آن هزینه های سنگین دادرسی را تأمین کنند، ندارند و زندگی ایشان به سختی می گذرد. لذا با استناد به ماده 506 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، ناتوانی مالی و اعسار ایشان از پرداخت هزینه های دادرسی را تأیید و تقاضای رسیدگی و صدور حکم مقتضی از سوی آن دادگاه محترم را داریم.

امضا و اثر انگشت شاهد اول: ........................ تاریخ: [تاریخ امروز]
امضا و اثر انگشت شاهد دوم: ........................ تاریخ: [تاریخ امروز]

تأیید مقام رسمی:
این استشهادیه در تاریخ [تاریخ امروز] در [دفتر اسناد رسمی شماره .../شعبه دادگاه] تأیید و امضا شد.

امضا و مهر مقام رسمی:
[امضا و مهر]

نکات مهم در مورد انتخاب شهود (کیا میتونن شاهد باشن؟)

همون طور که گفتیم، انتخاب شهود خیلی مهمه. این افراد باید:

• از وضعیت مالی شما خبر داشته باشن: این یعنی اونا باید انقدر با شما نزدیک باشن که واقعاً از دخل و خرج زندگی تون مطلع باشن. مثلاً همسایه های قدیمی، دوستان صمیمی یا همکاران می تونن گزینه های خوبی باشن.
• نسبت خویشاوندی درجه یک نداشته باشن: پدر، مادر، خواهر، برادر، فرزندان و همسر نمی تونن شاهد باشن، چون ممکنه شهادت شون از نظر دادگاه بی طرفانه نباشه.
• بالغ و عاقل باشن: شهود باید بالای 18 سال باشن و صلاحیت قانونی برای شهادت رو داشته باشن.

تایید استشهادیه: دفتر اسناد رسمی یا دادگاه؟

بعد از اینکه شهود استشهادیه رو امضا کردن، باید اون رو به تأیید رسمی برسونید:

• دفاتر اسناد رسمی: رایج ترین راه همینه. شهود باید با مدارک هویتی شون به همراه شما به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنن و در حضور سر دفتر، استشهادیه رو امضا و اثر انگشت بزنن. سر دفتر هم سند رو مهر و امضا می کنه. این کار باعث میشه استشهادیه اعتبار رسمی پیدا کنه.
• دادگاه: بعضی اوقات ممکنه دادگاه خودش از شهود بخواد که در جلسه رسیدگی حاضر بشن و شهادت شون رو تأیید کنن. اما معمولاً راه راحت تر و سریع تر، تأیید در دفتر اسناد رسمیه.

هزینه تأیید استشهادیه در دفتر اسناد رسمی (حدودی)

تأیید استشهادیه در دفتر اسناد رسمی هم یه مقدار هزینه داره. این هزینه هر سال تغییر می کنه، اما به طور حدودی در سال 1403 و 1404، چیزی بین 500 هزار تا 1 میلیون ریال (50 تا 100 هزار تومان) هست. این مبلغ رو هم در نظر بگیرید.

بعد از پر کردن فرم چی میشه؟ مراحل ثبت و پیگیری دادخواست اعسار از هزینه دادرسی مهریه

خب، تا اینجا فرم دادخواست رو پر کردیم، مدارک رو جمع آوری کردیم و استشهادیه رو هم تنظیم و تأیید کردیم. حالا وقتشه که اینا رو به دست دادگاه برسونیم و ببینیم بعدش چه اتفاقاتی می افته.

ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا سامانه ثنا

همون طور که قبلاً هم گفتیم، ثبت دادخواست اعسار باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام بشه. خودتون نمیتونید مستقیم برید دادگاه و فرم رو بدید. پس با تمام مدارکی که آماده کردید (دادخواست اعسار، استشهادیه، کپی مدارک هویتی، کپی دادخواست مهریه و مدارک مالی) به یکی از این دفاتر مراجعه کنید. کارشناس دفتر، دادخواست شما رو توی سیستم ثبت می کنه و به شما یه کد رهگیری میده. اگه هم از طریق سامانه ثنا اقدام کردید، بعد از اتمام مراحل ثبت، کد رهگیری رو دریافت می کنید.

بررسی دادخواست توسط قاضی و نقش کارشناس مددکاری اجتماعی (اگه لازم باشه)

بعد از اینکه دادخواست شما ثبت شد، به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع داده میشه و قاضی پرونده شروع به بررسی میکنه. قاضی مدارک شما رو مطالعه میکنه و اگه لازم بدونه، ممکنه پرونده رو به کارشناس مددکاری اجتماعی ارجاع بده. کارشناس مددکاری اجتماعی وظیفه داره وضعیت مالی و اجتماعی شما رو بررسی کنه و یه گزارش به دادگاه بده. این گزارش میتونه به قاضی تو تصمیم گیری کمک زیادی بکنه.

جلسه رسیدگی به اعسار و اهمیت حضور شهود

در بعضی موارد، دادگاه ممکنه یه جلسه رسیدگی برای اعسار شما تشکیل بده. تو این جلسه، ممکنه از شما و شهودتون بخواد که حاضر بشید و توضیحاتی رو ارائه بدید. حضور شهود تو این جلسه خیلی مهمه، چون قاضی میتونه ازشون سوالاتی بپرسه و از صحت اطلاعاتی که توی استشهادیه دادن، مطمئن بشه. پس اگه دادگاه ازتون خواست که شهودتون رو بیارید، حتماً باهاشون هماهنگ کنید و ازشون بخواید که تو جلسه حاضر بشن.

صدور رأی اعسار (معافیت کامل یا تقسیط هزینه دادرسی)

بعد از بررسی مدارک، گزارش مددکاری (اگه بوده باشه) و صحبت های شما و شهود (اگه جلسه تشکیل شده باشه)، قاضی رأی صادر می کنه. این رأی میتونه به یکی از این دو صورت باشه:

• معافیت کامل از هزینه دادرسی: اگه دادگاه تشخیص بده که شما واقعاً هیچ توانایی مالی ندارید، شما رو به طور کامل از پرداخت هزینه دادرسی معاف می کنه.
• تقسیط هزینه دادرسی: اگه دادگاه تشخیص بده که شما کاملاً بی بضاعت نیستید اما نمی تونید کل هزینه رو یکجا پرداخت کنید، حکم به تقسیط میده. یعنی باید هزینه ها رو تو چند قسط بپردازید.

خوشبختانه، تو هر دو حالت، شما میتونید پرونده مهریه خودتون رو بدون دغدغه مالی ادامه بدید.

مهلت اعتراض به رأی اعسار و نحوه آن

اگه خدای نکرده درخواست اعسار شما رد شد یا رأی صادر شده باب میلتون نبود (مثلاً انتظار معافیت کامل رو داشتید ولی تقسیط شده)، نگران نباشید! شما حق اعتراض دارید. مهلت اعتراض به رأی اعسار، معمولاً 10 روز از تاریخ ابلاغ رأیه. برای اعتراض هم باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید و دلایل اعتراض تون رو توضیح بدید.

حواست باشه! چالش ها، نکته ها و توصیه های حقوقی خودمانی

مثل هر کار حقوقی دیگه ای، تو پرونده اعسار هم ممکنه با یه سری چالش ها و پیچیدگی ها روبرو بشید. اما نگران نباشید، اگه از قبل بدونید چه چیزایی ممکنه پیش بیاد، آمادگی بیشتری خواهید داشت.

سناریوهای چالش برانگیز (مثلاً رد شدن درخواست اعسار یا ادعای تمکن مالی از سوی خوانده)

1. درخواست اعسار رد میشه: این یکی از بدترین اتفاقاته. دلایل زیادی برای رد شدن وجود داره؛ مثلاً ناقص بودن مدارک، عدم صداقت در ارائه اطلاعات مالی، یا عدم اعتبار شهود. اگه درخواست تون رد شد، باید یا هزینه دادرسی رو بپردازید یا به رأی صادره اعتراض کنید.
2. خوانده (همسر) ادعای تمکن مالی شما رو میکنه: گاهی اوقات همسرتون ممکنه بگه که شما اتفاقاً خیلی هم پولدارید و دارید دروغ میگید! اون ممکنه سعی کنه شواهدی مثل سفرهای شما، خرید لباس های گرون قیمت، یا حتی کمک های مالی که از طرف خانواده تون بهتون شده رو به دادگاه ارائه بده تا ثابت کنه شما توانایی پرداخت دارید.
3. مدارک مالی شما کافی نیست: شاید واقعاً پول ندارید، اما نتونستید این رو با مدارک کافی به دادگاه ثابت کنید. مثلاً حساب بانکی خالی دارید، اما گواهی عدم اشتغال به کار ندارید و این موضوع باعث ابهام برای قاضی میشه.

راه حل ها و استراتژی های حقوقی برای مواجهه با این چالش ها

• دقت در جمع آوری مدارک: برای مقابله با چالش اول و سوم، بهترین راه اینه که از همون اول، همه مدارک لازم رو با دقت و وسواس جمع آوری کنید. هیچ مدرکی رو دست کم نگیرید.
• آمادگی برای دفاع: اگه همسرتون ادعای تمکن مالی شما رو کرد، باید آماده باشید که دفاع کنید. اگه کمک مالی از خانواده دریافت می کنید، توضیح بدید که این کمک ها مقطعی هستن و شما رو بی نیاز از اعسار نمیکنن. اگه سفری رفتید، توضیح بدید که هزینه اش رو کس دیگه ای پرداخت کرده.
• مشاوره با وکیل متخصص: اینجا نقش یه وکیل خوب خیلی پررنگ میشه. یه وکیل کاربلد میتونه از قبل تمام این چالش ها رو پیش بینی کنه و بهتون یاد بده چطور باهاشون مواجه بشید.

اهمیت و نقش مشاوره و وکالت تخصصی در پرونده های اعسار

شاید فکر کنید که پر کردن فرم و جمع آوری مدارک کار سختی نیست و خودتون میتونید انجامش بدید. درسته، اما تو کارهای حقوقی، گاهی اوقات جزئیات کوچیک میتونه سرنوشت ساز باشه. یه وکیل متخصص تو پرونده های خانواده و اعسار، دقیقاً میدونه:

• چه مدارکی بیشترین تأثیر رو دارن.
• چطور استشهادیه رو بنویسید که بیشترین اعتبار رو داشته باشه.
• چطور تو جلسه دادگاه صحبت کنید و به سوالات قاضی و همسرتون جواب بدید.
• چطور از خودتون در برابر ادعاهای نادرست دفاع کنید.
• چه زمانی و چطور اعتراض کنید.

حضور وکیل مثل داشتن یه نقشه راه تو یه مسیر پر پیچ و خمه. اون بهتون کمک میکنه که با کمترین دردسر و بیشترین شانس موفقیت، از این مرحله عبور کنید.

توصیه های کاربردی برای افزایش شانس موفقیت در پرونده اعسار

• صداقت رو سرلوحه کارتون قرار بدید: هرگز تو اطلاعات مالی تون اغراق نکنید یا دروغ نگید. دادگاه به صداقت شما اعتماد می کنه.
• مدارک رو از قبل آماده کنید: نذارید کارها به دقیقه نود برسه. از همون اول که تصمیم به مطالبه مهریه گرفتید، مدارک اعسار رو هم آماده کنید.
• شهودتون رو توجیه کنید: با شهودتون صحبت کنید و ازشون بخواید که اگه دادگاه احضارشون کرد، صادقانه و با آگاهی کامل شهادت بدن.
• صبور باشید: پروسه های حقوقی زمان بر هستن. ممکنه پرونده شما چند ماه طول بکشه. پس صبور باشید و مراحل رو پیگیری کنید.

اگه این نکات رو رعایت کنید، شانس موفقیت تون تو درخواست اعسار از هزینه دادرسی مهریه خیلی بیشتر میشه و میتونید با خیال راحت تری دنبال حق تون باشید.

سوالات متداول درباره فرم اعسار از هزینه دادرسی مهریه

آیا اعسار از هزینه دادرسی فقط برای زوجه است؟

خیر، اعسار از هزینه دادرسی یک حق عمومی برای هر خواهان (کسی که دعوایی را مطرح می کند) است که توانایی پرداخت هزینه های دادگاه را ندارد. بنابراین، هم زن و هم مرد می توانند در صورت عدم تمکن مالی، برای اعسار از هزینه دادرسی درخواست دهند، هرچند در پرونده های مهریه معمولاً زوجه متقاضی است.

مدت زمان رسیدگی به درخواست اعسار معمولاً چقدر است؟

مدت زمان رسیدگی به درخواست اعسار بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله حجم کاری دادگاه، کامل بودن مدارک شما و نیاز به تحقیقات بیشتر (مانند ارجاع به مددکاری اجتماعی یا احضار شهود). به طور معمول، این فرآیند می تواند از چند هفته تا چند ماه به طول بیانجامد.

اگر اعسار پذیرفته نشود، چه باید کرد؟

اگر درخواست اعسار شما از هزینه دادرسی پذیرفته نشود، شما دو راه دارید:

1. می توانید در مهلت قانونی (معمولاً 10 روز پس از ابلاغ رأی) به رأی صادره اعتراض کنید و دلایل خود را برای عدم پذیرش رأی به دادگاه بالاتر ارائه دهید.
2. اگر اعتراض شما هم نتیجه نداد، برای ادامه دعوای مهریه، مجبور به پرداخت کامل هزینه های دادرسی خواهید بود.

آیا اعسار از هزینه دادرسی، شامل هزینه وکیل هم می شود؟

خیر، اعسار از هزینه دادرسی فقط مربوط به هزینه های قانونی دادگاه است (مانند هزینه ثبت دادخواست، کارشناسی و…) و شامل حق الوکاله وکیل نمی شود. حق الوکاله وکیل باید به صورت جداگانه و بر اساس توافق شما با وکیل پرداخت شود.

آیا می توانیم دادخواست اعسار را بعد از شروع دعوای مهریه ارائه دهیم؟

بله، شما می توانید درخواست اعسار از هزینه دادرسی را همزمان با دادخواست مطالبه مهریه یا حتی پس از ثبت دادخواست اصلی مهریه (تا قبل از صدور حکم نهایی) ارائه دهید. اما توصیه می شود برای جلوگیری از طولانی شدن فرآیند، این درخواست را همزمان با دادخواست مهریه مطرح کنید.

چه زمانی بهتر است دادخواست اعسار را ثبت کنیم؟

بهترین زمان برای ثبت دادخواست اعسار از هزینه دادرسی، همزمان با تقدیم دادخواست اصلی مطالبه مهریه است. با این کار، پرونده اعسار شما زودتر بررسی می شود و در صورت پذیرش، بلافاصله می توانید پرونده مهریه را بدون دغدغه مالی ادامه دهید. اگر این کار را به تاخیر بیاندازید، ممکن است پرونده مطالبه مهریه شما تا زمان تعیین تکلیف اعسار، معلق بماند.

به یاد داشته باشید، برای هرگونه اقدام حقوقی، بخصوص در مواردی که با جزئیات قانونی سروکار دارید، مشاوره با یک وکیل متخصص می تواند بهترین راهنما و پشتوانه شما باشد.

کلام آخر

همین طور که با هم پیش رفتیم، دیدید که مطالبه مهریه، حتی اگه از نظر مالی در مضیقه باشید، بن بست نیست. «فرم اعسار از هزینه دادرسی مهریه» دقیقاً برای همین پیش بینی شده تا راهی باشه برای همه که بتونن به حق قانونی شون برسن. از آشنایی با مفاهیم اولیه و جمع آوری مدارک گرفته تا پر کردن فرم و پیگیری پرونده، همه این ها مراحلی هستن که اگه با آگاهی و دقت طی بشن، نتیجه بخش خواهند بود. یادتون باشه، حق گرفتنیه و نباید به خاطر سختی های راه، ازش دست کشید.

اینجا سعی کردیم یه راهنمای جامع و خودمونی بهتون بدیم، اما نباید فراموش کنید که هر پرونده ای جزئیات خاص خودش رو داره. اگه هنوز سوالی دارید یا حس می کنید نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، لطفاً تو تصمیم گیری برای کمک گرفتن از یه وکیل متخصص شک نکنید. یه وکیل خوب می تونه مثل یه نقشه راهنما باشه تو این مسیر و بهتون کمک کنه تا با خیال راحت تر و با شانس موفقیت بیشتری به هدف تون برسید. پس اگه احساس کردید نیاز به مشاوره دارید، حتماً اقدام کنید. شما تنها نیستید و حق تون رو بگیرید!