جنبه عمومی جرم ضرب و جرح

جنبه عمومی جرم ضرب و جرح، زمانی مطرح می شود که آسیب های وارده به قدری شدید باشند که علاوه بر ضرر به فرد، نظم عمومی جامعه را هم بهم بزنند. در این صورت، حتی با رضایت شاکی، قانون از جنبه عمومی جرم نمی گذرد و متهم با مجازات دولتی (مثل حبس یا جزای نقدی) روبرو خواهد شد.

حتماً شنیده اید که در یک دعوا یا درگیری، وقتی پای پلیس و دادگاه وسط می آید، همیشه بحث جنبه عمومی جرم مطرح می شود. خیلی ها فکر می کنند اگر شاکی رضایت بدهد، پرونده تمام شده است، اما این همیشه درست نیست! مسئله ضرب و جرح در قانون ما، یک جنبه خصوصی دارد و یک جنبه عمومی. جنبه خصوصی که تکلیفش مشخص است؛ مربوط به خود شما و کسی که به شما آسیب رسانده. اما جنبه عمومی، قضیه اش فرق دارد. اینجاست که پای جامعه و نظم عمومی وسط می آید. توی این مقاله می خواهیم حسابی درباره این جنبه عمومی حرف بزنیم؛ از اینکه اصلاً یعنی چه، چه فرقی با جنبه خصوصی دارد، کی فعال می شود و چه مجازات هایی دارد. پس آماده باشید که با هم یک سفر حقوقی هیجان انگیز داشته باشیم و از سیر تا پیاز این موضوع را بفهمیم!

مفهوم کلی جرم ضرب و جرح: یعنی چی اصلاً؟

قبل از اینکه برویم سراغ جزئیات جنبه عمومی جرم ضرب و جرح، اول باید بفهمیم خود ضرب و جرح یعنی چه. خیلی ساده بخواهیم بگوییم، ضرب و جرح یعنی هر نوع عملی که باعث آسیب جسمی یا روحی به دیگری شود، از یک سیلی ساده گرفته تا شکستن عضو.

تعریف حقوقی ضرب و جرح: از دید قانون چی میگن؟

توی قانون ما، ضرب و جرح به هر نوع آسیبی گفته می شود که به بدن فرد وارد شود و سلامتی او را به خطر بیندازد یا حتی باعث درد و رنج او شود. این آسیب ها می تواند خیلی متنوع باشد؛ از یک کبودی کوچک روی پوست تا شکستگی استخوان، پارگی عضله، یا حتی از کار افتادن یک عضو. مهم این است که یک عمل فیزیکی از سوی کسی، باعث شده باشد که به دیگری صدمه وارد شود. این صدمه ممکن است با مشت، لگد، چوب، چاقو، یا هر وسیله دیگری باشد. حتی اگر با دست خالی هم کسی را بزنید و زخمی شود، باز هم ضرب و جرح محسوب می شود.

انواع ضرب و جرح: هر زخمی، زخم نیست!

ضربه و جرح همیشه یک جور نیست و نوعش در تعیین مجازات خیلی مهم است. توی قانون، دو دسته اصلی داریم:

• ضرب و جرح عمدی: وقتی که طرف از قصد می زنه!

  این نوع ضرب و جرح، وقتی اتفاق می افتد که شخص از عمد و با قصد آسیب رساندن به دیگری، عملی را انجام دهد. مثلاً کسی از روی کینه، با چاقو به دیگری حمله می کند. اینجا هم قصد فعل (یعنی می خواسته چاقو بزند) و هم قصد نتیجه (یعنی می خواسته آسیب برساند) وجود دارد. این نوع جرم، از همه جدی تر است و معمولاً مجازات های سنگین تری دارد.

• ضرب و جرح غیرعمدی: وقتی حواسش نبوده یا اتفاقی افتاده.

  برعکس حالت قبل، اینجا فرد قصد آسیب رساندن نداشته، ولی به خاطر بی احتیاطی، بی مبالاتی، ندانم کاری یا رعایت نکردن مقررات، باعث آسیب به دیگری شده است. مثلاً فرض کنید در یک زمین فوتبال، یکی بی احتیاطی می کند و پای دیگری می شکند، یا در یک تصادف رانندگی، به خاطر عدم رعایت فاصله، سرنشین خودروی جلویی مصدوم می شود. در این موارد، هرچند قصد آسیب نبوده، اما چون خطای جزایی رخ داده، باز هم مسئولیت قانونی به دنبال دارد.

چرا تشخیص نوعش مهمه؟ مسئولیت ها عوض می شه!

اینکه ضرب و جرح عمدی بوده یا غیرعمدی، زمین تا آسمان در فرآیند رسیدگی و تعیین مجازات فرق دارد. در جرم عمدی، علاوه بر دیه (که مربوط به جنبه خصوصی است)، معمولاً مجازات های تعزیری مثل حبس هم داریم که این همان جنبه عمومی جرم ضرب و جرح است. اما در ضرب و جرح غیرعمدی، معمولاً فقط دیه مطرح می شود و در برخی موارد خاص، بسته به شدت بی احتیاطی، ممکن است مجازات های خفیف تری هم در نظر گرفته شود. پس، اولین قدم برای هر پرونده ای، تشخیص دقیق نوع ضرب و جرح است.

جنبه خصوصی در مقابل جنبه عمومی: فرق حق آدم با حق جامعه چیه؟

این قسمت شاید مهم ترین بخش بحث ما باشد. فهمیدن تفاوت بین جنبه خصوصی (یا حق الناس) و جنبه عمومی جرم ضرب و جرح (یا حق الله/حق جامعه) کلید حل خیلی از ابهامات است. تصور کنید یک جرم اتفاق می افتد؛ این جرم هم به خود فرد آسیب دیده لطمه می زند و هم نظم و امنیت کل جامعه را مختل می کند. اینجا دو جور حق مطرح می شود: یکی حق فردی و دیگری حق عمومی.

جنبه خصوصی جرم (حق الناس): وقتی پای حق شاکی وسطه.

جنبه خصوصی جرم، دقیقاً همان چیزی است که بین فرد آسیب دیده (شاکی) و فردی که آسیب رسانده (متهم) اتفاق می افتد.

• ماهیت: قضیه شخصی، بین شما و اون بنده خدا.

  این جنبه از جرم، مربوط به آسیب مستقیمی است که به یک فرد وارد شده. مثلاً وقتی دست کسی می شکند، این شکستگی یک آسیب شخصی است که او متحمل شده. قانون اینجا به دنبال جبران خسارت آن فرد است.

• هدف: پول دیه یا جبران خسارت.

  هدف اصلی در جنبه خصوصی، جبران خسارت وارده به قربانی است. این جبران معمولاً به شکل پرداخت دیه یا ارش (که نوعی جبران خسارت مالی برای آسیب های غیرقابل تعیین دیه است) صورت می گیرد. دیه، مبلغ مشخصی است که برای هر آسیب بدنی در قانون تعیین شده است.

• نحوه پیگیری: فقط با شکایت شما پیش می ره.

  نکته خیلی مهم اینجاست که پیگیری جنبه خصوصی جرم، کاملاً منوط به شکایت شاکی است. یعنی اگر فرد آسیب دیده خودش شکایت نکند، هیچ کس نمی تواند به جای او پیگیر این جنبه از جرم باشد. تا وقتی شاکی پرونده را به جریان نیندازد، خبری از دادگاه و دیه نیست.

• تأثیر گذشت شاکی: اگه شما ببخشی، پرونده اش مختومه می شه.

  یکی از مهم ترین ویژگی های جنبه خصوصی این است که با گذشت شاکی، پرونده در این جنبه کاملاً مختومه می شود. یعنی اگر شما که آسیب دیده اید، رضایت بدهید و طرف مقابل را ببخشید، دیگر نمی توانید برای دریافت دیه یا ارش اقدام کنید. پرونده از این جهت بسته می شود.

جنبه عمومی جرم (حق الله/حق جامعه): وقتی نظم اجتماع بهم می خوره.

حالا می رسیم به بحث اصلی خودمان، یعنی جنبه عمومی جرم ضرب و جرح. این جنبه، فراتر از یک موضوع شخصی است و به کل جامعه مربوط می شود.

• ماهیت: این دیگه فقط به شما مربوط نیست، جامعه هم آسیب دیده!

  جنبه عمومی جرم، مربوط به آن بخشی از جرم است که نظم و امنیت جامعه را مختل می کند یا باعث ترس و وحشت عمومی می شود. وقتی کسی به دیگری آسیب می زند، فقط آن فرد نیست که متضرر شده، بلکه حس امنیت عمومی هم کاهش پیدا می کند و این موضوع برای جامعه قابل قبول نیست.

• هدف: مجازات کردن طرف توسط دولت (حبس، جریمه).

  هدف از پیگیری جنبه عمومی جرم ضرب و جرح، اعمال مجازات های تعزیری بر مرتکب است. این مجازات ها شامل حبس (زندان)، جزای نقدی به نفع دولت، یا شلاق می شود. دولت به نمایندگی از جامعه، فرد مجرم را مجازات می کند تا نظم عمومی بازگردد و درس عبرتی برای دیگران شود.

• نحوه پیگیری: حتی اگه شما شکایت هم نکنی، دادستان ممکنه پیگیر بشه!

  این بخش تفاوت اساسی با جنبه خصوصی دارد. پیگیری جنبه عمومی جرم، حتی اگر با شکایت شاکی شروع شود، دیگر منوط به ادامه شکایت او نیست. یعنی دادستان (که نماینده مدعی العموم یا همان جامعه است) می تواند حتی بدون شکایت شاکی، یا با گذشت او، به پیگیری جنبه عمومی جرم ادامه دهد، البته به شرطی که شرایط تحقق جنبه عمومی وجود داشته باشد.

• تأثیر گذشت شاکی: گذشت شما فقط ممکنه مجازاتش رو کم کنه، ولی از بین نمی بره.

  برخلاف جنبه خصوصی، گذشت شاکی در بسیاری از موارد نمی تواند مجازات جنبه عمومی جرم ضرب و جرح را به طور کامل ساقط کند. در بهترین حالت، گذشت شما می تواند به تخفیف مجازات متهم (مثلاً کمتر شدن حبس یا جزای نقدی) کمک کند. اما اگر جرم آنقدر شدید باشد که نظم عمومی را واقعاً بهم ریخته باشد، دادگاه همچنان می تواند مجازات تعزیری را اعمال کند، حتی اگر شما رضایت داده باشید.

یکی از بزرگترین اشتباهات رایج این است که مردم فکر می کنند با گذشت شاکی، پرونده ضرب و جرح کاملاً مختومه می شود. در حالی که اگر جرم جنبه عمومی داشته باشد، حتی رضایت کامل شاکی هم نمی تواند مانع مجازات قانونی متهم از سوی دادگاه شود.

کی ضرب و جرح جنبه عمومی پیدا می کنه؟ ماده 614 قانون مجازات اسلامی رو بشناسیم.

همانطور که گفتیم، هر ضرب و جرحی جنبه عمومی ندارد. یک سیلی ساده یا یک کبودی جزئی معمولاً فقط جنبه خصوصی دارد و با رضایت شاکی، پرونده تمام می شود. اما قانونگذار برای مواردی که آسیب جدی تر است و نظم عمومی را به هم می ریزد، خط قرمزی کشیده است. این خط قرمز را بیشتر در ماده 614 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) پیدا می کنیم.

ماده 614 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): این ماده چی میگه؟

ماده 614 قانون مجازات اسلامی می گوید: هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضو یا منتهی به مرض دائم یا از بین رفتن یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی علیه گردد در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم و امنیت جامعه گردد یا بیم تجری مرتکب یا دیگران شود به حبس از دو تا پنج سال محکوم خواهد شد.
از این ماده می توانیم چند تا نکته مهم را برداشت کنیم:

1. عمدی بودن: اولاً، جرم باید عمدی باشد. یعنی فرد با قصد و نیت آسیب رساندن، این کار را کرده باشد.
2. نتایج شدید: ثانیاً، آسیب وارده باید به یکی از آن نتایج سنگین و مهمی که ماده گفته، منجر شود.
3. اخلال در نظم عمومی یا بیم تجری: ثالثاً و از همه مهم تر، خود این عمل باید باعث اخلال در نظم و امنیت جامعه شده باشد یا ترس از تکرار جرم توسط خود فرد یا دیگران وجود داشته باشد.

پس می بینید که فعال شدن جنبه عمومی جرم ضرب و جرح، آنقدرها هم ساده نیست و شرایط خاص خودش را دارد.

چه جور آسیب هایی پای جنبه عمومی رو وسط می کشه؟

حالا بیایید دقیق تر ببینیم مصادیق آن آسیب های شدید که در ماده 614 بهشان اشاره شده، چه چیزهایی هستند:

• نقصان یا شکستن عضو: مثلاً کسی با ضربه محکم باعث شکستگی دست یا پای دیگری شود. یا مثلاً به نحوی به بینی یا دندان ها آسیب بزند که باعث نقص دائم شود.
• از کار افتادن عضو: فرض کنید ضربه ای به چشم فردی وارد شود که باعث شود آن چشم بینایی اش را از دست بدهد یا به دستش آسیب برسد که دیگر نتواند آن را به درستی حرکت دهد.
• مرض دائم یا از بین رفتن یکی از حواس (مانند بینایی، شنوایی، بویایی): اگر ضربه ای باعث شود که فرد دچار یک بیماری لاعلاج شود، یا حس شنوایی یا بینایی اش را برای همیشه از دست بدهد، اینجا هم پای جنبه عمومی وسط می آید.
• زوال عقل: خیلی جدی تر، اگر ضربه وارده به سر باعث شود که فرد دچار اختلالات شدید ذهنی یا زوال عقل شود.
• صدماتی که موجب اخلال در نظم و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب (تکرار جرم) گردد: این بند خیلی مهم است و تفسیرش با قاضی است. مثلاً فرض کنید یک درگیری با چاقو در خیابان شلوغ اتفاق می افتد و باعث ترس مردم و بهم خوردن آرامش می شود. حتی اگر آسیب وارد شده جزئی باشد، نفس درگیری با چاقو در مکان عمومی می تواند مصداق اخلال در نظم باشد. یا اگر فردی سابقه چندین بار درگیری و آسیب رساندن داشته باشد، دادگاه ممکن است تشخیص دهد که اگر مجازات تعزیری نشود، باز هم تکرار جرم می کند و این بیم تجری همان چیزی است که قانون به دنبال جلوگیری از آن است.

هر زخمی جنبه عمومی نداره: تفاوت ساده و حاد و تأثیر آن بر جنبه عمومی

یک نکته اساسی که باید حواسمان باشد این است که هر ضرب و جرحی، حتی اگر عمدی باشد، جنبه عمومی جرم ضرب و جرح را فعال نمی کند. کبودی های سطحی، خراش های کوچک، یا زخم هایی که خیلی سریع خوب می شوند و هیچ کدام از آن آسیب های شدید بالا را ایجاد نمی کنند، به عنوان ضرب و جرح ساده شناخته می شوند. اینها معمولاً فقط جنبه خصوصی دارند و با گذشت شاکی، پرونده مختومه می شود.
اما اگر آسیب آنقدر شدید باشد که به هر یک از موارد گفته شده در ماده 614 (مثل شکستگی عضو یا از کار افتادن حواس) منجر شود، یا حتی اگر شدت آسیب کم باشد ولی با ابزار خطرناک مثل چاقو صورت گرفته و باعث وحشت عمومی شود، آن موقع وارد محدوده ضرب و جرح حاد می شویم که می تواند جنبه عمومی داشته باشد.

آیا استفاده از چاقو یا ابزار خاصی جرم رو سنگین تر می کنه؟

بله، قطعاً! ابزاری که برای ضرب و جرح استفاده می شود، خیلی مهم است. اگر کسی با یک چوب یا چاقو یا هر سلاح سرد دیگری به دیگری حمله کند، حتی اگر آسیب وارده خیلی هم شدید نباشد، نفس استفاده از این ابزارها می تواند به خودی خود باعث اخلال در نظم عمومی و ایجاد ترس در جامعه شود. قانونگذار به استفاده از سلاح و ابزار خطرناک حساسیت ویژه ای دارد و این موضوع می تواند یکی از دلایل اصلی برای فعال شدن جنبه عمومی جرم ضرب و جرح باشد، حتی اگر مثلاً فقط یک زخم سطحی ایجاد شده باشد. اینجا مهم قوه قهریه و ترس عمومی است که ایجاد می شود.

چجوری پرونده ضرب و جرح دارای جنبه عمومی رو پیگیری کنیم؟ مراحلش چیه؟

خب، حالا فرض کنید خدایی نکرده خودتان یا یکی از اطرافیانتان مورد ضرب و جرح قرار گرفته و این جرم جنبه عمومی جرم ضرب و جرح هم دارد. چه کار باید بکنید؟ چجوری پیگیری کنید؟ بیایید مراحلش را قدم به قدم با هم مرور کنیم:

قدم اول: شکایت کن و اعلام جرم!

اولین کاری که باید انجام دهید، این است که سریعاً به نزدیک ترین کلانتری یا دادسرا مراجعه کنید و شکایت خود را مطرح کنید.

• نحوه تنظیم شکواییه و مراجعه به مراجع قضایی: می توانید شفاهی در کلانتری شکایت کنید یا یک شکواییه کتبی تنظیم کنید. در شکواییه باید مشخصات خودتان، مشخصات متهم (اگر می شناسید)، زمان و مکان دقیق حادثه و شرح مختصری از اتفاق را بنویسید.
• مدارک لازم: مدارک شناسایی تان (کارت ملی، شناسنامه) حتماً همراهتان باشد. اگر شاهد دارید، مشخصات آن ها را هم ذکر کنید. عکس هایی از صحنه درگیری یا آسیب های وارده می تواند کمک کننده باشد. اگر پلیس در صحنه حاضر شده، گزارش پلیس هم مهم است.

قدم دوم: معاینه پزشکی قانونی، برگ برنده شما.

بعد از شکایت، شما به پزشکی قانونی معرفی می شوید.

• اهمیت گواهی پزشکی قانونی: این گواهی، مهم ترین سند برای اثبات آسیب های وارده و شدت آنهاست. پزشک قانونی تمام جراحات شما را معاینه و ثبت می کند و شدت آسیب و طول درمان را مشخص می کند. این گواهی پایه و اساس تعیین دیه و همچنین تشخیص اینکه آیا جرم جنبه عمومی جرم ضرب و جرح دارد یا نه، خواهد بود.
• مدت زمان اعتبار گواهی و اهمیت پیگیری: حتماً در زمان مقرر برای معاینه به پزشکی قانونی مراجعه کنید. تأخیر در این مرحله می تواند به ضرر شما تمام شود، چون ممکن است آثار جراحت از بین برود یا کم رنگ شود. معمولاً پزشکی قانونی تاریخ و زمان دقیق معاینات مجدد را به شما می دهد تا روند بهبودی را هم پیگیری کند.

قدم سوم: تحقیقات اولیه در دادسرا، نقش دادستان پررنگ می شه.

بعد از اینکه شکایت شما ثبت شد و گواهی پزشکی قانونی هم آمد، پرونده به دادسرا می رود.

• نقش دادستان و بازپرس در رسیدگی به جنبه عمومی: در دادسرا، دادستان یا بازپرس وظیفه دارند تحقیقات اولیه را انجام دهند. اینجا دیگر فقط پای شما نیست، دادستان به نمایندگی از جامعه، پیگیر جنبه عمومی جرم ضرب و جرح می شود. او اظهارات شما و متهم را می شنود، از شهود تحقیق می کند و مدارک را بررسی می کند.
• صدور قرار مجرمیت یا منع تعقیب: در پایان تحقیقات دادسرا، اگر بازپرس دلایل کافی برای مجرم بودن متهم پیدا کند، قرار مجرمیت صادر می کند و پرونده برای صدور کیفرخواست به دادستان می رود. اگر دلایل کافی نباشد، قرار منع تعقیب صادر می شود.

قدم چهارم: وقت دادگاه، موقع دفاع از خودتونه.

اگر دادسرا تشخیص دهد که جرم اتفاق افتاده و متهم باید محاکمه شود، پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه فرستاده می شود.

• تشکیل جلسه دادگاه و ارائه دفاعیات: در دادگاه، جلسه ای برای رسیدگی تشکیل می شود. هم شما به عنوان شاکی و هم متهم می توانید دفاعیات خود را مطرح کنید. اینجا می توانید وکیل بگیرید تا از حقوق شما دفاع کند. قاضی با توجه به تمام شواهد، مدارک و اظهارات، رأی صادر می کند.
• صدور رأی بدوی (حکم): در پایان جلسه یا جلسات دادگاه، قاضی رأی بدوی خود را صادر می کند که شامل تعیین دیه (برای جنبه خصوصی) و مجازات تعزیری (برای جنبه عمومی جرم ضرب و جرح) است.

قدم پنجم: اگه راضی نبودی، تجدیدنظرخواهی کن!

اگر شما یا متهم به رأی صادر شده توسط دادگاه بدوی اعتراض داشته باشید، می توانید درخواست تجدیدنظرخواهی کنید.

• امکان اعتراض به رأی بدوی در دادگاه تجدیدنظر: این حق برای هر دو طرف پرونده وجود دارد. پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان فرستاده می شود و قضات این دادگاه، مجدداً پرونده را بررسی می کنند.
• شرایط و مهلت های قانونی: برای تجدیدنظرخواهی، مهلت های قانونی مشخصی وجود دارد (معمولاً 20 روز از تاریخ ابلاغ رأی). باید در این مهلت اقدام کنید و دلایل اعتراض خود را به صورت کتبی ارائه دهید.

مجازات جنبه عمومی جرم ضرب و جرح چیست؟ حکمش چیه؟

خب، رسیدیم به بخش جذاب و مهم مجازات ها. وقتی یک ضرب و جرح جنبه عمومی جرم ضرب و جرح پیدا می کند، متهم چه مجازاتی در انتظارش است؟ این مجازات ها معمولاً با دیه (که مربوط به جنبه خصوصی است) فرق دارند.

مجازات های اصلی: حبس و جریمه نقدی.

همانطور که در ماده 614 قانون مجازات اسلامی دیدیم، مجازات اصلی برای ضرب و جرحی که جنبه عمومی پیدا می کند، حبس است.

• حبس: در ماده 614، حداقل دو و حداکثر پنج سال حبس برای متهم در نظر گرفته شده است. البته قاضی با توجه به شرایط پرونده، شدت آسیب، سوابق متهم، و دیگر عوامل، میزان حبس را تعیین می کند.
• جزای نقدی: در برخی موارد، به جای حبس یا در کنار آن، قاضی می تواند جزای نقدی را به نفع صندوق دولت تعیین کند. این جزای نقدی با دیه فرق می کند و به حساب دولت واریز می شود. مثلاً در موارد خفیف تر که جنبه عمومی دارد، ممکن است قاضی به جای حبس، فقط جزای نقدی تعیین کند.

گاهی اوقات، به خصوص در جرایمی که شدت کمتری دارند اما باز هم جنبه عمومی جرم ضرب و جرح دارند، قاضی ممکن است به جای حبس، حکم به شلاق تعزیری هم بدهد.

گذشت شما چقدر روی مجازاتش تأثیر داره؟

همانطور که قبل تر اشاره کردیم، گذشت شاکی در جنبه عمومی، مثل جنبه خصوصی نیست که پرونده را ببندد. اما بی تأثیر هم نیست.

اگر شاکی از جنبه خصوصی جرم بگذرد و رضایت بدهد، این گذشت می تواند در دادگاه به عنوان یک عامل تخفیف دهنده مجازات در نظر گرفته شود. یعنی قاضی ممکن است با توجه به رضایت شاکی، مجازات حبس یا جزای نقدی متهم را کمتر کند. مثلاً اگر حداکثر مجازات حبس 5 سال باشد، ممکن است قاضی به 2 سال حبس رأی دهد. اما این به این معنی نیست که متهم کاملاً تبرئه می شود. در هر حال، جامعه از طریق قانون، به دنبال تنبیه فردی است که نظم و امنیت را به هم زده است.

چه چیزهایی مجازات رو سنگین تر می کنه؟

چندین عامل وجود دارد که می تواند مجازات جنبه عمومی جرم ضرب و جرح را تشدید کند:

• سابقه کیفری: اگر متهم قبلاً هم سابقه درگیری یا جرایم دیگر داشته باشد، این موضوع به شدت به ضررش تمام می شود و قاضی مجازات سنگین تری برایش در نظر می گیرد.
• تکرار جرم: اگر متهم همان جرم ضرب و جرح را بارها تکرار کرده باشد، نشان دهنده بیم تجری است و مجازات را تشدید می کند.
• ایراد ضرب و جرح به گروه های خاص: آسیب رساندن به افراد خاصی مثل کودکان، سالمندان، زنان باردار، یا نیروهای انتظامی در حین انجام وظیفه، می تواند مجازات سنگین تری داشته باشد.
• استفاده از سلاح سرد یا گرم: همانطور که قبلاً گفتیم، استفاده از چاقو، قمه، یا هر نوع سلاح دیگری، جرم را بسیار جدی تر می کند و مجازات را افزایش می دهد.
• محل وقوع جرم: اگر جرم در اماکن عمومی و شلوغ اتفاق افتاده باشد و باعث ترس و وحشت مردم شود، این هم می تواند عامل تشدیدکننده باشد.

دیه که پرداخت شد، دیگه قضیه تمومه؟

نه، اصلاً! یکی از تصورات غلط رایج همین است. پرداخت دیه، فقط مربوط به جنبه خصوصی جرم ضرب و جرح است و حق الناس را جبران می کند. اما به هیچ وجه، باعث ساقط شدن یا از بین رفتن جنبه عمومی جرم ضرب و جرح نمی شود. یعنی حتی اگر متهم تمام دیه شاکی را هم پرداخت کند و شاکی رضایت دهد، دادگاه همچنان می تواند به جنبه عمومی جرم ضرب و جرح رسیدگی کند و متهم را به حبس یا جزای نقدی محکوم کند. دیه فقط یک بخش از ماجراست و جنبه عمومی، داستان خودش را دارد.

یادتان باشد، پرداخت دیه به شاکی، پرونده را از دید دولت و جامعه نمی بندد. جنبه عمومی جرم، حتی با رضایت شاکی هم می تواند مجازات های خاص خودش را داشته باشد.

نتیجه گیری: کلام آخر در مورد جنبه عمومی ضرب و جرح.

خلاصه کلام اینکه، مسئله جنبه عمومی جرم ضرب و جرح، موضوعی پیچیده و در عین حال خیلی مهم در نظام حقوقی ماست. این جنبه از جرم، فراتر از یک دعوای شخصی است و پای نظم و امنیت کل جامعه را وسط می کشد. فهمیدن تفاوت بین جنبه خصوصی (که مربوط به دیه و رضایت شاکی است) و جنبه عمومی (که مربوط به مجازات های دولتی مثل حبس و جزای نقدی است) برای هر کسی که با این مسائل سروکار دارد، حیاتی است.

امیدواریم با خواندن این مقاله، ابهامات شما در مورد این موضوع مهم برطرف شده باشد. یادتان نرود که در صورت بروز هرگونه درگیری و آسیب جسمی، پیگیری قانونی به موقع و مشورت با یک وکیل متخصص، بهترین راه برای دفاع از حقوق خودتان است. قانون برای حفظ آرامش و امنیت همه ما وضع شده و شناخت آن، اولین قدم برای زندگی بهتر است. پس، هم حواستان به حقوق خودتان باشد و هم به مسئولیت هایتان در قبال جامعه.