تعهد چین به تزریق پول بیشتر به پژوهش های علمی در سال 2024

علم و فناوری در بودجه دولت ها؛

به گزارش گروه پژوهش و دانش خبرگزاری علم و فناوری جیرو؛ با نزدیک شدن به فصل بودجه ریزی در کشورهای مختلف، جیرو در مجموعه گزارش هایی به بودجه های پژوهشی در کشورهای مختلف پرداخته است. در این نوشته به گزارشی به نقل از مجلۀ نیچر می پردازیم که به افزایش بودجۀ علم و فناوری دولت چین در سال آینده اشاره دارد.

چین که در سال های اخیر رویکردی محافظه کارانه در برابر افزایش بودجۀ علم فناوری اتخاذ کرده بود و حتی بودجۀ علم و فناوری خود را در سال 2020 کاهش داده بود، در سال آینده با رشد 10 درصدی بودجه در پی خودکفایی بیشتر در این حوزه است. این امر را می توان واکنشی دانست به سیاست های ایالات متحده برای جلوگیری از انتقال علم و فناوری به چین، به ویژه در حوزه های مربوط به هوش مصنوعی.

چین در سال جاری، با وجود اینکه رشد اقتصادی کندی داشته، قصد دارد سرمایه گذاری خود را در علم و فناوری افزایش دهد. دولت چین قصد دارد در سال 2024 نزدیک به 371 میلیارد یوان (معادل 52 میلیارد دلار) به علم و فناوری اختصاص دهد که نسبت به سال قبل 10 درصد افزایش خواهد داشت.

این اطلاعات از گزارش اولیه ای دربارۀ بودجه سال آتی است که توسط وزارت دارایی چین در جلسه سالانه کنگره ملی خلق چین منتشر شد. از مجموع این بودجه، 98 میلیارد یوان به تحقیقات علوم پایه اختصاص داده خواهد شد که این خود نشان دهندۀ افزایش 13 درصدی بودجۀ این پژوهش هاست.

* بودجۀ علم و نوآوری چین در سال های اخیر

آلبرت هو (Albert Hu)، اقتصاددان مدرسه بین المللی بازرگانی اروپایی (China Europe International Business School) چین در شانگهای، خاطرنشان می کند که افزایش هزینه های دولت برای علم و فناوری نسبت به پنج سال گذشته به بیشترین میزان خود رسیده است. جینگ کیان (Jing Qian)، از مرکز تحلیل چین در موسسۀ سیاست گذاری اجتماعی آسیا (Asia Society Policy Institute’s Center for China Analysis) در شهر نیویورک، به بستر تاریخی این افزایش بودجه اشاره می کند، چنانچه بودجۀ علم و فناوری چین در سال 2020 با کاهش 9 درصدی روبرو شد و سپس در سال های بعد تغییری نکرد و راکد ماند تا سرانجام در سال 2023 دو درصد افزایش یابد و اکنون افزایش 10 درصدی پیدا کند.

به گفته کیان، افزایش بودجۀ علم و نوآوری نشان دهندۀ تعهد پایدار دولت چین به اولویت های علمی خود است. در سال های اخیر چین پیشرفت های علمی را در سطح ملی در اولویت قرار داده است. لی کیانگ (Li Qiang) رییس شورای دولت در 5 مارس در گزارش خود به کنگرۀ چین این تعهد را تکرار کرد و بر تسریع فرایند خوداتکایی این کشور در اکتساب فناوری ها و مهارت های علمی تاکید نمود.

* رقابت های بین المللی و جنگ سرد فناورانه

با وجود چالش های اقتصادی و دشواری های پیش روی چین در دستیابی به نرخ رشد هدف گذاری شده، این کشور دست به تغییرات ساختاری گسترده ای زده است و تمرکز خود را از بخش های سنتی، مانند املاک و مستغلات، به پیشرفت های فناورانه گذاشته است.

محققان اشاره می کنند که رقابت با ایالات متحده برای دستیابی به برتری فناورانه نیروی محرکۀ این تغییر استراتژیک بوده است. محدودیت هایی که اخیراً ایالات متحده برای دسترسی چین به فناوری های حیاتی مانند هوش مصنوعی، نیمه هادی ها و محاسبات کوانتومی اعمال کرده است، چین را بر آن داشته تا در خودکفایی فناورانه سرمایه گذاری کند.

هرچند افزایش هزینه ها نشان دهنده تعهد دولت چین به پیشرفت علم و فناوری است، اما هنوز تنها نشان دهندۀ بخشی از کل هزینه های تحقیق و توسعه در چین است. بودجۀ دولتی تقریباً 11 درصد از 3.3 تریلیون یوان را تشکیل می دهد که برای تحقیق و توسعه در چین اختصاص داده شده که برابر با حدود 2.6 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است. در مقایسه، ایالات متحده 3.6 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در سال 2020 به تحقیق و توسعه اختصاص داد.

نشست کنگرۀ ملی خلق چین در 11 مارس به پایان می رسد و هفتۀ آینده جلسه کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین برگزار خواهد شد.